Ενας 50χρονος σκότωσε την 84χρονη μητέρα του στο Χαϊδάρι. Επειτα κάλεσε την αστυνομία. Σύμφωνα με τις αστυνομικές πηγές άνοιξε ο ίδιος την πόρτα στους αστυνομικούς και ήταν ήρεμος, έτοιμος να παραδοθεί. Οι γείτονες έμειναν ενεοί από το έγκλημα που έγινε πίσω από τη διπλανή τους πόρτα. Ηταν ήσυχοι και ευγενικοί άνθρωποι, είπαν στις κάμερες.
Πολλές φορές η ησυχία κρύβει πίσω της το μεγαλύτερο φορτίο έντασης. Ενα θυμικό που κοχλάζει σιωπηλά και πιέζει το καπάκι της χύτρας. Κανένα έγκλημα δεν δικαιολογείται, αλλά αν το δεις κάτω από το μικροσκόπιο, βλέπεις την προϊστορία του. Η βάση δεδομένων περιέχει τα «γιατί» στο φονικό. Δεν ξέρουμε τι συνέβη σε αυτό το σπίτι στο Χαϊδάρι, πώς κατέληξε ένας γιος να σκοτώσει τη μάνα του. Μπορούμε όμως να υποθέσουμε ότι η ψυχική εξουθένωση ίσως να ήταν η αιτία που τον ώθησε στην αποτρόπαια πράξη.
Η μάνα ήταν άρρωστη χρόνια, δεν έβγαινε από το σπίτι. Ο γιος, ο μητροκτόνος, έμενε μαζί της και τη φρόντιζε. Ο άλλος γιος τούς επισκεπτόταν μία φορά την εβδομάδα. «Κουράστηκα να τη φροντίζω, λυτρώθηκε από τα προβλήματά της», φέρεται να είπε ο δράστης στην ομολογία του.
Οσοι ξέρουν τι σημαίνει να είσαι ο μόνιμος φροντιστής ενός άρρωστου ανθρώπου, του γονιού σου εν προκειμένω, μπορούν να καταλάβουν πώς μπορεί αυτή η συνθήκη να σε φέρει στα όριά σου. Μιλάμε για μια κατάσταση συνεχούς περιορισμού και άγχους, ένα ασήκωτο βάρος που σε συνθλίβει χωρίς έλεος. «Να πάρεις βοήθεια αν δεν μπορείς» θα πει εκείνος που είναι έξω από τον χορό. Ας μη γελιόμαστε, για τους περισσότερους είναι πολυτέλεια. «Χίλια ευρώ τον μήνα δίνω» μου έλεγε μια γνωστή που αναγκάστηκε να πάρει εσωτερική για την άρρωστη αδελφή της.
Τόσο πάει το κοστούμι της συνεχούς βοήθειας, εκείνης που θα σε ανακουφίσει από την καθημερινή έγνοια. Λίγοι έχουν την οικονομική δυνατότητα. Οι περισσότεροι αναγκάζονται να τραβήξουν μόνοι το κουπί μέχρι να λιώσει το χέρι τους. Ρυθμίζουν όλη τη ζωή τους γύρω από τον άρρωστο. Γίνονται υπηρέτες του. Αφήνουν πίσω τα θέλω τους. Χάνουν τον εαυτό τους. Θυσιάζονται. Γιατί είναι δικός τους άνθρωπος και δεν θέλουν να τον παρατήσουν.
Πώς να αφήσεις την άρρωστη μάνα σου; Οφείλεις να της σταθείς και είναι ηθικό να νιώθεις έτσι για τον γονιό σου, να μη θέλεις να τον αφήσεις στο έλεός του. Από την άλλη, έχουμε και μια νοοτροπία που μας θέλει κολλημένους με τους γονείς μας μέχρις εσχάτων. Η σχέση γονιού-παιδιού στην Ελλάδα έχει πολλές όμορφες πλευρές, αλλά και μπόλικη τοξική εξάρτηση, στην οποία οι ισορροπίες χάνονται, ειδικά σε πιεστικές συνθήκες και με δεδομένο ότι είσαι μόνος απέναντι στη δυσκολία και σε ένα πλαίσιο που σου παρέχει ελάχιστη έως μηδαμινή υποστήριξη.
Να απευθυνθείς πού; Στο κράτος; Θα μετρήσει τα εισοδήματα του ανήμπορου αρρώστου σαν τον Σκρουτζ για να αποφασίσει αν θα του πετάξει μερικά ψίχουλα. Για τον φροντιστή του μήτε θα ενδιαφερθεί αν δύναται, αν έχει τα μέσα και την ικανότητα, αν αντέχει και πόσο στον ρόλο που του έλαχε.
Κανονικά, ο φροντιστής του αρρώστου θα έπρεπε να είναι ο πρώτος που θα έχει βοηθητικές παροχές από ένα κράτος πρόνοιας. Οι οδηγίες πτήσης στα αεροπλάνα, αν είσαι γονιός μικρού παιδιού, σου λένε να φορέσεις πρώτος τη μάσκα οξυγόνου και μετά να τη φορέσεις στο παιδί σου. Ο φροντιστής, ως κηδεμόνας ενός αποδυναμωμένου ανθρώπου, πρέπει να είναι καλά για να παρέχει φροντίδα. Για να σηκώσει το φορτίο, εκείνος πρώτος πρέπει να φορέσει τη μάσκα οξυγόνου.
Θα το ξαναπώ, το έγκλημα είναι έγκλημα. Καμία δικαιολογία δεν μπορεί να ελαφρύνει την τραγικότητά του. Αλλά η μητροκτονία μιας άρρωστης, ανήμπορης μάνας από τον φροντιστή γιο της θα πρέπει να ιδωθεί ως αφορμή για να ρίξουμε τον προβολέα εκεί όπου το φως δεν φτάνει. Πίσω από τις πόρτες σπιτιών όπου ένας άνθρωπος κουβαλάει έναν άλλον αγκομαχώντας, χωρίς να παίρνει ανάσα και χωρίς βοήθεια. Και εξαντλείται σιγά-σιγά, συρρικνώνεται καθώς ανεβαίνει έναν Γολγοθά. Προφανώς χρειάζεται και αυτός βοήθεια.
Λίλα Σταμπούλογλου
κατά εικονικόν κόσμον Λίλα Τρου Στορι (lilatruestory) Παρελθόν: Γεννήθηκα στην Αθήνα αλλά η καρδιά μου βρίσκεται στην Κομοτηνή. Μεγάλωσα με αγάπη, γαλλικά και πιάνο (σπασικλάκι ολκής). Πριν αποφασίσω τί θέλω να κάνω στη ζωή μου, πέρασα στο πανεπιστήμιο και σπούδασα ιστορία και αρχαιολογία. Όταν το αποφάσισα, βρέθηκα στην αίθουσα μιας δραματικής σχολής να σπουδάζω υποκριτική κι έκανα ένα μεταπτυχιακό στη θεατρολογία. Παρόν: Σχολιάζω, σατιρίζω, μεταμφιέζομαι, υποδύομαι ρόλους, μαγειρεύω, κυλιέμαι στο πάτωμα, γενικά βγάζω το δημιουργικό μου άχτι στη χιουμοριστική διαδικτυακή εκπομπή ''Τρου Στορι'' (www.comedylab.gr). Κάνω το ίδιο στα αγγλικά στο youtube κανάλι lilatruestory. Πειραματίζομαι με το stand up comedy και το comedy σκέτο. Κάνω μουσικές παρωδίες με τους Parodise. Παίζω σε θέατρο-τηλεόραση-κινηματογράφο όποτε μου δίνεται η ευκαιρία. Κατά καιρούς σκηνοθετώ. Αρθρογραφώ. Έχω διατελέσει και ραδιοφωνική παραγωγός και γουστάρω πολύ να το ξανακάνω (δέχομαι προτάσεις). Κυνηγώ likes και retweets στα social media. Τέλος, φτιάχνω πολύ ωραία φοκάτσια. Εξέλιξη τελευταίας στιγμής: Από 18 Οκτώβρη και κάθε Σάββατο μπορείτε να με δείτε στην παράσταση stand up comedy ''50 αποχρώσεις του Greek'' μαζί με τον Σίλα Σεραφείμ. Καθώς επίσης στο Μητσι Show με Γιώργο Μητσικώστα, στο κανάλι Ε (κείμενα-συμμετοχή) και στις Κυριακές γέλιου στο Tin Pan Alley.