Το Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών έβγαλε πρόσφατα μια ανακοίνωση (μπορείτε να τη διαβάσετε όλη εδώ*) που αναφέρει ότι, σύμφωνα με μαρτυρίες μελών του, σε ορισμένα casting για τηλεοπτικές σειρές, τους ζητήθηκε να πουν και τον αριθμό των ακολούθων τους στα κοινωνικά δίκτυα.
Οταν τη διάβασα εξεπλάγην, αλλά όχι εντελώς. Μου έχει τύχει κι εμένα, σε κάποιο casting, να με ρωτήσουν το ίδιο πράγμα. Απλώς πίστευα ότι ήταν μεμονωμένο περιστατικό, ότι απλώς εγώ έπεσα στην περίπτωση. Να, λοιπόν, που δεν συνέβη μόνο σε μένα. Για να φτάσει να αναρτήσει ανακοίνωση το ΣΕΗ, οι μαρτυρίες θα ήταν αρκετές. Φυσικά, δεν μιλάμε για καταγγελίες. Η συγκεκριμένη ανακοίνωση θέλησε να κάνει μια αναφορά σε ένα φαινόμενο που, αναλόγως του μεγέθους του, θα πρέπει να προβληματίσει τους ηθοποιούς. Και όχι μόνο αυτούς, θα προσέθετα.
Αν υποθέσουμε ότι η απάντηση που θα δώσεις στον υπεύθυνο casting, για το μέγεθος του κοινού στα διαδικτυακά προφίλ σου, λαμβάνεται υπόψη στην τελική επιλογή, στο αν θα σε πάρουν ή όχι για έναν ρόλο σε σειρά, τότε μιλάμε για μια νέου τύπου μέτρηση της αξίας σου.
Στην αξιακή αυτή κλίμακα, τα «likes» και το «influencing» μπαίνουν στο παιχνίδι της αξιολόγησης μαζί με το ταλέντο, τις σπουδές και την εμπειρία, και η ικανότητα κοινωνικής σου δικτύωσης διά του πληκτρολογίου, θεωρείται ένα ακόμα προσόν.
Μήπως, άραγε, επειδή δύναται να φέρει λίγη επιπλέον προσοχή στη σειρά που θα παίξεις, ενισχύοντας το εμπορικό προφίλ της; Σε μια εποχή όπου η τηλεθέαση κερδίζεται με το σταγονόμετρο και τα τηλεοπτικά προγράμματα παλεύουν να βγάλουν τις σεζόν, θα μπορούσε να είναι μια εξήγηση. Ο ηθοποιός δεν είναι πια μόνο ηθοποιός, δεν περιμένουν από αυτόν απλώς να ερμηνεύει αξιοπρεπώς ρόλους και να δείχνει επαγγελματισμό στις συνδιαλλαγές του.
Ο ηθοποιός πλέον αντιμετωπίζεται ως ένα «πακέτο», το οποίο το αγοράζουν με την προσδοκία να καλύψει περισσότερες ανάγκες. Για να είμαστε απολύτως ειλικρινείς, η βιομηχανία του θεάματος ανέκαθεν αντιμετώπιζε έτσι τους ηθοποιούς. Απλώς, τώρα, έβαλε και τους διαδικτυακούς ακολούθους τους στο πλάνο.
Το ερώτημα, βέβαια, παραμένει: θα έπρεπε να συμβαίνει αυτό;
Ρητορικό ερώτημα και βαθιά ηθικό. Απτεται των αξιακών κωδίκων της σύγχρονης πραγματικότητας και, δυστυχώς, το «ναι» και το «όχι» δεν αρκούν για να το απαντήσουν. Σε μια κοινωνία όπου το άβατάρ μας έφτασε να είναι πιο ενεργητικό από εμάς τους ίδιους, μπορεί να κάνει καριέρα διαμέσου των αναρτήσεων και να φέρει λεφτά στον τραπεζικό λογαριασμό μας, θα ήταν αφελές να πιστεύουμε ότι εκεί έξω, στην αγορά εργασίας, δεν το λαμβάνουν υπόψη. Ολοι είμαστε «πακέτα» και όλοι έχουμε έναν εικονικό εαυτό, ο οποίος, αναλόγως της περίστασης και της φύσης της εργασίας, αξιολογείται στην επιλογή μας.
Απλώς φτάσαμε στο σημείο όπου ο εικονικός εαυτός μας ανταγωνίζεται τον αληθινό και σε ορισμένες περιπτώσεις, ο πρώτος μπορεί να νικήσει τον δεύτερο. Μοιάζει με οργουελικό σενάριο, το οποίο όμως δεν γράφτηκε μόνο του. Το γράψαμε όλοι μαζί, επενδύοντας περισσότερο από όσο πρέπει στη διαδικτυακή παρουσία μας.
Ξοδεύουμε τόση ενέργεια για να κάνουμε γκελ στην εικονική μας πραγματικότητα, που την ανεβάσαμε στην πρώτη γραμμή της προσοχής και του ενδιαφέροντος. Η αληθινή ζωή παλεύει στα μετόπισθεν να φανεί και να ακουστεί.
Να δούμε τώρα πώς θα ξεφύγουμε από αυτή τη συνθήκη. Καλά ξεμπερδέματα.
*
Λίλα Σταμπούλογλου
κατά εικονικόν κόσμον Λίλα Τρου Στορι (lilatruestory) Παρελθόν: Γεννήθηκα στην Αθήνα αλλά η καρδιά μου βρίσκεται στην Κομοτηνή. Μεγάλωσα με αγάπη, γαλλικά και πιάνο (σπασικλάκι ολκής). Πριν αποφασίσω τί θέλω να κάνω στη ζωή μου, πέρασα στο πανεπιστήμιο και σπούδασα ιστορία και αρχαιολογία. Όταν το αποφάσισα, βρέθηκα στην αίθουσα μιας δραματικής σχολής να σπουδάζω υποκριτική κι έκανα ένα μεταπτυχιακό στη θεατρολογία. Παρόν: Σχολιάζω, σατιρίζω, μεταμφιέζομαι, υποδύομαι ρόλους, μαγειρεύω, κυλιέμαι στο πάτωμα, γενικά βγάζω το δημιουργικό μου άχτι στη χιουμοριστική διαδικτυακή εκπομπή ''Τρου Στορι'' (www.comedylab.gr). Κάνω το ίδιο στα αγγλικά στο youtube κανάλι lilatruestory. Πειραματίζομαι με το stand up comedy και το comedy σκέτο. Κάνω μουσικές παρωδίες με τους Parodise. Παίζω σε θέατρο-τηλεόραση-κινηματογράφο όποτε μου δίνεται η ευκαιρία. Κατά καιρούς σκηνοθετώ. Αρθρογραφώ. Έχω διατελέσει και ραδιοφωνική παραγωγός και γουστάρω πολύ να το ξανακάνω (δέχομαι προτάσεις). Κυνηγώ likes και retweets στα social media. Τέλος, φτιάχνω πολύ ωραία φοκάτσια. Εξέλιξη τελευταίας στιγμής: Από 18 Οκτώβρη και κάθε Σάββατο μπορείτε να με δείτε στην παράσταση stand up comedy ''50 αποχρώσεις του Greek'' μαζί με τον Σίλα Σεραφείμ. Καθώς επίσης στο Μητσι Show με Γιώργο Μητσικώστα, στο κανάλι Ε (κείμενα-συμμετοχή) και στις Κυριακές γέλιου στο Tin Pan Alley.