Ο μεγάλος γιος μου, οκτώ χρονών εφέτος, έχει αρχίσει να το ψυλλιάζεται. Το καταλαβαίνω κάθε φορά που βλέπουμε έναν Αϊ-Βασίλη έξω, και αυτές τις μέρες βλέπουμε πολλούς: σε χριστουγεννιάτικα πάρκα και πάσης φύσεως γιορτινές εκδηλώσεις, στις πόρτες πολυκαταστημάτων, στις πλατείες και στους δρόμους.
«Ποιος απ’ όλους είναι ο αληθινός;», η μόνιμη ερώτησή του, την οποία απαντώ με ψέμα στο ψέμα. Του λέω ότι είναι εκπρόσωποι του αληθινού Αγιου Βασίλη, ο οποίος βρίσκεται στη μακρινή Λαπωνία, έχει εκεί το εργοστάσιο του και τώρα εργάζεται πυρετωδώς για να φτιάξει τα δώρα των παιδιών, εκείνα που έχουν παραγγείλει στα γράμματά τους. «Εκτός από τον πανάκριβο δεινόσαυρο από τουβλάκια, τον οποίο δεν μπορεί να φτιάξει. Μαζεύουμε εμείς λεφτά και θα τον αγοράσουμε στα γενέθλιά σου», λέω προσπαθώντας να εξηγήσω στο παιδί μου τα ανεξήγητα, νιώθοντας ότι έχω τερματίσει στην πίστα των ψεμάτων, σαν τον χειρότερο πολιτικάντη.
Η αλήθεια είναι ότι πολλές φορές το σκέφτομαι να δώσω μια στο οικοδόμημα που λέγεται Αγιος Βασίλης και να το γκρεμίσω. Να τους πω στα ίσια ότι δεν υπάρχει ο ένας και μοναδικός Αγιος των Χριστουγέννων που φαντάζονται, ότι τα δώρα τα αγοράζουμε εμείς και καλύτερα από του χρόνου να στέλνουν σ’ εμάς τα γράμματά τους. Από την άλλη, δεν ξέρω αν είμαι έτοιμη για τόσο μεγάλες αλήθειες, οι οποίες διαλύουν το κατεστημένο αιώνων.
Κάποιοι γονείς, πάντως, είναι, και αυτόν τον καιρό το hashtag «SantaIsntReal» είναι μια από τις μεγαλύτερες τάσεις στα κοινωνικά δίκτυα. Σε πρόσφατο άρθρο της New York Post, γονείς εξήγησαν γιατί έφτασαν σ’ αυτή την απόφαση, να αποκαθηλώσουν τον Αγιο. «Δεν πιστεύω ότι πρέπει να ανατρέφω τα παιδιά μου πάνω σε ένα ψέμα», δήλωσε η Σιέρα ΜακΚένζι, μαμά ενός τρίχρονου αγοριού. Ενώ μια άλλη είπε ότι δεν θέλει τα παιδιά της να πιστεύουν ότι πρέπει να συμπεριφέρονται με συγκεκριμένο τρόπο, να είναι δηλαδή πιο άτακτα ή πιο φρόνιμα, για να πάρουν δώρα.
Το να λες στα παιδιά ότι ο Αγιος Βασίλης δεν είναι αληθινό πρόσωπο αλλά ένας φανταστικός χαρακτήρας είναι μια τάση των γονιών της γενιάς Ζ, η οποία υιοθετεί το μοτίβο της ήπιας ανατροφής, όπου η καλοσύνη και ο σεβασμός έχουν τον πρώτο λόγο. Η τάση αποδόμησης του μύθου δεν έχει γεννηθεί αδικαιολόγητα, μιας και όντως μπορεί να αποβεί τραυματικός, όπως διαπιστώνουν πια και έρευνες.
Το τραύμα αναπτύσσεται γύρω από τρεις άξονες. Ο πρώτος αφορά στη φοβία που αρχίζουν να νιώθουν κάποια παιδιά για τη φιγούρα του Αγιου Βασίλη, που μπορεί να τους γεννήσει εφιάλτες ή ακόμα και αποστροφή για τους ανθρώπους που μοιάζουν μ’ αυτόν ή τα μέρη όπου υπάρχουν αγιοβασίληδες. Ο δεύτερος άξονας έχει να κάνει με το ότι πολλές φορές οι γονείς χρησιμοποιούν τον Αγιο Βασίλη για να φοβίσουν τα παιδιά και να επηρεάσουν τη συμπεριφορά τους. Και ο τρίτος άξονας περιστρέφεται γύρω από την εμπιστοσύνη μεταξύ παιδιών και γονιών. Οταν πασχίζεις να πείσεις τα παιδιά ότι ο Αγιος Βασίλης υπάρχει και κάποια στιγμή αναγκάζεσαι να το πάρεις πίσω, τότε η εμπιστοσύνη τους προς το πρόσωπό σου ως γονιού κλονίζεται.
Πάντως, όλοι οι γονείς που παίρνουν τον δρόμο της αλήθειας δηλώνουν ότι αυτό δεν επηρεάζει τη μαγεία των Χριστουγέννων τους. Αντίθετα, δηλώνουν καλύτερα με το γεγονός ότι οι γιορτές τους δεν χτίζονται πάνω σε έναν ημίθεο που μας βλέπει όταν κοιμόμαστε, γνωρίζει αν είμαστε καλά παιδιά ή όχι και κατεβαίνει από την καμινάδα σαν κλέφτης.
Υπερβολές; Ισως όχι και τόσο, σκέφτομαι, καθώς ο οχτάχρονος με ρωτάει γιατί ο Αγιος Βασίλης, στο χριστουγεννιάτικο χωριό που πήγαμε βόλτα ζήτησε έξι ευρώ για να μας δώσει τη φωτογραφία που βγάλαμε μαζί του και να πάρει το γράμμα των ευχών μας. Και γιατί ο άλλος που είδαμε έξω από ένα πολυκατάστημα ήταν τόσο εκνευρισμένος από την ορθοστασία (με το δίκιο του ο άνθρωπος), που κοίταζε σαν αγρίμι το υπερπέραν.
Λίλα Σταμπούλογλου
κατά εικονικόν κόσμον Λίλα Τρου Στορι (lilatruestory) Παρελθόν: Γεννήθηκα στην Αθήνα αλλά η καρδιά μου βρίσκεται στην Κομοτηνή. Μεγάλωσα με αγάπη, γαλλικά και πιάνο (σπασικλάκι ολκής). Πριν αποφασίσω τί θέλω να κάνω στη ζωή μου, πέρασα στο πανεπιστήμιο και σπούδασα ιστορία και αρχαιολογία. Όταν το αποφάσισα, βρέθηκα στην αίθουσα μιας δραματικής σχολής να σπουδάζω υποκριτική κι έκανα ένα μεταπτυχιακό στη θεατρολογία. Παρόν: Σχολιάζω, σατιρίζω, μεταμφιέζομαι, υποδύομαι ρόλους, μαγειρεύω, κυλιέμαι στο πάτωμα, γενικά βγάζω το δημιουργικό μου άχτι στη χιουμοριστική διαδικτυακή εκπομπή ''Τρου Στορι'' (www.comedylab.gr). Κάνω το ίδιο στα αγγλικά στο youtube κανάλι lilatruestory. Πειραματίζομαι με το stand up comedy και το comedy σκέτο. Κάνω μουσικές παρωδίες με τους Parodise. Παίζω σε θέατρο-τηλεόραση-κινηματογράφο όποτε μου δίνεται η ευκαιρία. Κατά καιρούς σκηνοθετώ. Αρθρογραφώ. Έχω διατελέσει και ραδιοφωνική παραγωγός και γουστάρω πολύ να το ξανακάνω (δέχομαι προτάσεις). Κυνηγώ likes και retweets στα social media. Τέλος, φτιάχνω πολύ ωραία φοκάτσια. Εξέλιξη τελευταίας στιγμής: Από 18 Οκτώβρη και κάθε Σάββατο μπορείτε να με δείτε στην παράσταση stand up comedy ''50 αποχρώσεις του Greek'' μαζί με τον Σίλα Σεραφείμ. Καθώς επίσης στο Μητσι Show με Γιώργο Μητσικώστα, στο κανάλι Ε (κείμενα-συμμετοχή) και στις Κυριακές γέλιου στο Tin Pan Alley.