Τη θέση της Ελλάδας μεταξύ των κρατών-μελών του ΝΑΤΟ με τις υψηλότερες δαπάνες ως ποσοστό επί του ΑΕΠ εξετάζει το CNBC σε ανάλυσή του, τονίζοντας ότι βασική αιτία είναι η συνεχιζόμενη ένταση με την Τουρκία.

Εκτός από τις ΗΠΑ και την Ελλάδα, οι εκτιμήσεις του ΝΑΤΟ δείχνουν ότι η κορυφαία λίστα περιλαμβάνει την Πολωνία, τη Λετονία και την Εσθονία, οι οποίες αύξησαν τις αμυντικές τους δαπάνες ως απάντηση στη ρωσική επιθετικότητα τα τελευταία χρόνια. Η Ελλάδα, αντίστοιχα, παραμένει σταθερά υψηλές αμυντικές δαπάνες, με το 3,1% του ΑΕΠ της να κατευθύνεται στην άμυνα το 2024. Στο επίκεντρο των κινήτρων της Αθήνας βρίσκεται η τεταμένη και συχνά συγκρουσιακή σχέση της με την Τουρκία — μια επίσης σύμμαχο χώρα στο ΝΑΤΟ.

Εντάσεις με την Τουρκία

Η Ελλάδα και η Τουρκία έχουν «πολλές ιστορικές εκκρεμότητες», δήλωσε στο CNBC ο Τζέικοπ Κίρκεγκαρντ, αναλυτές του think tank Bruegel. Οι εντάσεις χρονολογούνται αρκετούς αιώνες πίσω και περιλαμβάνουν πολέμους, τον εκτοπισμό άνω του 1 εκατομμυρίου ανθρώπων, συγκρούσεις για τον έλεγχο της Κύπρου, αλλά και έντονα γεωγραφικά ζητήματα λόγω των πολυάριθμων ελληνικών νησιών.

«Υπάρχει ένας πολύ μεγάλος αριθμός ελληνικών νησιών πολύ κοντά στις τουρκικές ακτές, στα οποία θεωρητικά οι Τούρκοι θα μπορούσαν να εισβάλουν σχετικά εύκολα», υποστήριξε ο αναλυτής και προσέθεσε ότι «η Ελλάδα διατηρεί παραδοσιακά σημαντική στρατιωτική παρουσία σχεδόν σε όλα αυτά τα νησιά, κάτι που είναι ιδιαίτερα δαπανηρό, καθώς απαιτεί πολλούς στρατώνες και δυνάμεις».

Οι ανησυχίες για την «τουρκική απειλή» παραμένουν επίκαιρες σήμερα, δήλωσε ο Γιώργος Τζογόπουλος, ανώτερος συνεργάτης του ΕΛΙΑΜΕΠ. «Η Ελλάδα δαπανά πολλά για την άμυνα προκειμένου να προστατεύσει την κυριαρχία και τα κυριαρχικά της δικαιώματα», εξήγησε. Η αστάθεια σε γειτονικές περιοχές, όπως η Μέση Ανατολή, αλλά και η «επιθετική πολιτική» της Τουρκίας στη Μεσόγειο καθιστούν αναγκαία τη συνέχιση των υψηλών αμυντικών δαπανών, πρόσθεσε ο Τζογόπουλος. «Η Ελλάδα δεν έχει άλλη επιλογή από το να είναι προετοιμασμένη για όλα τα σενάρια», δήλωσε.

Μια στρατιωτική υπερδύναμη;

Παρά τον υψηλό προϋπολογισμό άμυνας, η στρατιωτική ισχύς της Ελλάδας παρουσιάζει αδυναμίες, σύμφωνα με ειδικούς. Η Ελλάδα έχει στραφεί ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, ιδίως μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, σε επενδύσεις σε προηγμένα οπλικά συστήματα, σημειώνει ο Βολφάνγκ Πίκολι, συμπρόεδρος της εταιρείας πολιτικής ανάλυσης κινδύνων Teneo.

Ωστόσο, μεγάλο μέρος αυτών των δαπανών έχει κατευθυνθεί στο εξωτερικό. «Η χώρα εξακολουθεί να μην διαθέτει ισχυρή εγχώρια αμυντική βιομηχανία, και βασική προτεραιότητα από εδώ και στο εξής είναι να οικοδομηθεί και να διατηρηθεί μια εγχώρια βιομηχανική βάση που θα μειώσει την εξάρτηση από ξένους προμηθευτές οπλικών συστημάτων», σημείωσε ο Πίκολι.

Ο Κίρκεγκαρντ προσθέτει ότι υπάρχουν και πρακτικά προβλήματα: Πολλά από τα άρματα μάχης του ελληνικού στρατού είναι παλιά, το προσωπικό δεν έχει εκπαιδευτεί να τα χρησιμοποιεί σε μεγάλης κλίμακας επιχειρήσεις, ενώ ο εξοπλισμός είναι διάσπαρτος σε νησιά. «Συνεπώς, θα ήταν λάθος να ταυτίσει κανείς την υψηλή δαπάνη με αυτόματη στρατιωτική ισχύ στην περίπτωση της Ελλάδας», τόνισε.

Η Ελλάδα στο ΝΑΤΟ

Οι δαπάνες έχουν ήδη ενδυναμώσει τις σχέσεις της Ελλάδας με μεγάλες δυνάμεις όπως οι ΗΠΑ και η Γαλλία, εν μέρει επειδή αυτές οι χώρες προμηθεύουν την Ελλάδα με στρατιωτικό εξοπλισμό. «Οι αμυντικές δαπάνες λειτουργούν και ως εργαλείο γεωπολιτικής επιρροής για την Ελλάδα, ενισχύοντας τη θέση και τις εγγυήσεις ασφαλείας της σε ένα σύνθετο περιφερειακό περιβάλλον», σημείωσε ο Πίκολι.

Η μετάβαση σε στόχο 5% -που, πλέον, στηρίζει το ΝΑΤΟ- θα είναι μικρότερη για την Ελλάδα σε σχέση με άλλες χώρες, αλλά ακόμη και η Αθήνα μπορεί να μη φτάσει αυτό το επίπεδο, εκτίμησε ο Κίρκεγκαρντ. «Πιστεύω ότι η Ελλάδα δεν θα είναι από τις χώρες που θα ανταποκριθούν έντονα στους νέους στόχους του ΝΑΤΟ, γιατί η γενικότερη στροφή στις δαπάνες του ΝΑΤΟ καθοδηγείται από τη ρωσική επιθετικότητα, η οποία δεν είναι το κύριο στρατιωτικό πρόβλημα της Ελλάδας», επεσήμανε.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News