Η κυβέρνηση Τραμπ διεξάγει πολιτισμικό πόλεμο στην Ευρώπη προωθώντας συστηματικά τους ευρωπαίους πολιτικούς και ιδεολογικούς συμμάχους του κινήματος MAGA και ταπεινώνοντας δημοσίως την Ευρωπαϊκή Ενωση στη διεθνή σκηνή. Το καταλάβαμε και με τη γεμάτη προσβολές ομιλία του από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, το πιστοποιεί και μια κοινή έκθεση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Διεθνών Σχέσεων (ECFR) και του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Ιδρύματος.
Οπως ανέφερε ο Guardian, η μελέτη υποστηρίζει ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ επιδιώκει ενεργά να παρέμβει στις ευρωπαϊκές εκλογές, να μετασχηματίσει τις διατλαντικές σχέσεις, μετακινώντας τες προς συντηρητικές αξίες, και να συσπειρώσει τους δεξιούς λαϊκιστές της Ευρώπης γύρω από το ζήτημα της ελευθερίας του λόγου.
Η έκθεση υποδηλώνει ότι οι διαιρέσεις, οι δισταγμοί και η προσέγγιση «κολακεία, κατευνασμός, απόσπαση της προσοχής» των ηγετών της ΕΕ στην αντιμετώπιση του Ντόναλντ Τραμπ έχουν ενθαρρύνει μια τέτοια συμπεριφορά.
Πραγματοποιώντας έρευνα και δημοσκοπήσεις στα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ, η έκθεση υποστηρίζει ότι είναι αρκετά αυτά που έχουν φιλοευρωπαϊκές κυβερνήσεις –και όπου η κοινή γνώμη είναι υπέρ της ΕΕ– ώστε η Ενωση να σταθεί όρθια και να «υπερασπιστεί μια Ευρώπη που γράφει το δικό της σενάριο».
Θεωρεί επίσης ότι οι ηγέτες της ΕΕ ξοδεύουν υπερβολική ενέργεια αντιδρώντας σε κρίσεις που σκηνοθετούν ο Τραμπ και οι ευρωπαίοι σύμμαχοί του, όπως ο Βίκτορ Ορμπαν στην Ουγγαρία, η Τζόρτζια Μελόνι στην Ιταλία ή ο Ρόμπερτ Φίτσο στη Σλοβακία: από απειλές για δασμούς και διαμάχες για την ελευθερία του λόγου έως δαπάνες για την ασφάλεια και το Μεταναστευτικό.
«Στον πολιτισμικό πόλεμο του Τραμπ, η ίδια η Ευρώπη είναι ο στόχος», δήλωσε ο Πάβελ Ζέρκα του ECFR, επισημαίνοντας τη σοκαριστική ομιλία του Τζέι Ντι Βανς τον Φεβρουάριο, όπου είπε ότι η Ευρώπη «απομακρύνεται από τις θεμελιώδεις κοινές αξίες», ως τη στιγμή που κηρύχθηκε ανοιχτά ο πολιτισμικός πόλεμος.
Εκείνη η ομιλία του αμερικανού αντιπροέδρου στη Διάσκεψη για την Ασφάλεια του Μονάχου αποκάλυψε την πρόθεση της Ουάσινγκτον να παρέμβει στις ευρωπαϊκές εκλογικές διαδικασίες, να παρουσιάσει τις σχέσεις ΗΠΑ-ΕΕ ως «διαχωρισμό αξιών» και να κάνει την ελευθερία του λόγου το σύνθημα των κομμάτων που υποστηρίζουν το MAGA στην Ευρώπη, δήλωσε ο Ζέρκα.
Ο Τραμπ έκτοτε «αποκάλυψε περαιτέρω τις προθέσεις του σε αυτό το θέμα, αποκλείοντας τους ηγέτες της ΕΕ από τις συνομιλίες για το μέλλον της Ουκρανίας, επιτιθέμενος στα κυρίαρχα πολιτικά κόμματα σε ολόκληρη την ήπειρο και εκβιάζοντας τα θεσμικά όργανα των Βρυξελλών στις εμπορικές διαπραγματεύσεις», πρόσθεσε ο ίδιος.
Η έκθεση αναφέρει την Πολωνία ως παράδειγμα της προσπάθειας του Τραμπ «να μετακινήσει το ιδεολογικό κέντρο βάρους της ευρωπαϊκής πολιτικής», καλωσορίζοντας τον εθνικιστή (μετέπειτα πρόεδρο) Κάρολ Ναβρότσκι στον Λευκό Οίκο και προωθώντας τον στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Αναφέρει επίσης την έκκληση του εργαζόμενου στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Σάμιουελ Σάμσον, προς τους «πολιτισμικούς συμμάχους στην Ευρώπη», την οποία ο ίδιος αποκάλεσε «εστία ψηφιακής λογοκρισίας, μαζικής μετανάστευσης, περιορισμών της θρησκευτικής ελευθερίας και άλλων επιθέσεων κατά της δημοκρατικής αυτοδιοίκησης».
Ο Ζέρκα υποστήριξε, μιλώντας στον Guardian, ότι ο πολιτισμικός πόλεμος διεξάγεται σε δύο επίπεδα: μια ιδεολογική σύγκρουση για τις αξίες που διέπουν την ευρωπαϊκή πολιτική, αλλά και «ένας αγώνας για την αξιοπρέπεια, την αξιοπιστία και την ταυτότητα της Ευρώπης ως αυτόνομου παράγοντα στη διεθνή σκηνή».
Οι Βρυξέλλες και οι εθνικές πρωτεύουσες πρέπει «να αποδεχθούν ότι βρίσκονται σε πολιτισμικό πόλεμο – με στόχο την Ευρώπη» και να ενεργήσουν αναλόγως, είπε. «Αυτό δεν σημαίνει ότι η Ευρώπη πρέπει να προκαλεί τον Τραμπ σε κάθε ευκαιρία. Μερικές φορές είναι απαραίτητο να κερδίζουμε χρόνο».
Ωστόσο, αξιοποιώντας τα πλεονεκτήματά της, η Ενωση μπορεί «να ευημερήσει αντί να υποφέρει, σε μια παγκόσμια τάξη που έχει αποσταθεροποιηθεί από τον πρόεδρο των ΗΠΑ».
Η μελέτη υποδηλώνει ότι οι συνθήκες είναι «ώριμες» για τους ευρωπαίους ηγέτες να αποχωρήσουν από το «κινηματογραφικό πλατό» του Τραμπ. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το ευρωπαϊκό αίσθημα –η αίσθηση του να ανήκεις σε έναν κοινό χώρο, να μοιράζεσαι ένα κοινό μέλλον και να προσυπογράφεις κοινές αξίες– είναι ισχυρό, ανέφερε έκθεση.
Πιο Ευρωπαίοι από ποτέ
Τα στοιχεία του Ευρωβαρόμετρου δείχνουν ότι η εμπιστοσύνη των πολιτών στην ΕΕ βρίσκεται στην υψηλότερη θέση από το 2007, και μάλιστα αυξήθηκε σε 12 χώρες –με μεγαλύτερη αύξηση σε Σουηδία, Γαλλία, Δανία και Πορτογαλία– από τότε που ο Τραμπ επέστρεψε στον Λευκό Οίκο. Η πλειοψηφία σε όλες σχεδόν τις χώρες αισθάνεται προσήλωση στην ΕΕ.
Σχεδόν κανένα κόμμα δεν επιθυμεί πλέον να αποχωρήσει από την ΕΕ και η πλειοψηφία σε όλες τις χώρες εκτός από τρεις (Ρουμανία, Πολωνία και Τσεχία) δηλώνει ότι ο ρόλος της ΕΕ στην προστασία των πολιτών της Ευρώπης από τις παγκόσμιες κρίσεις και τους κινδύνους για την ασφάλεια πρέπει να γίνει πιο σημαντικός.
Η δημοσκόπηση του ECFR τον Μάιο αποκάλυψε επίσης ευρεία υποστήριξη για μεγαλύτερες ευρωπαϊκές αμυντικές δαπάνες και στρατιωτική αυτονομία από τις ΗΠΑ, καθώς και μια αυξανόμενη αίσθηση ότι η Ευρώπη και οι ΗΠΑ αντιπροσωπεύουν «δύο διαφορετικά μοντέλα δημοκρατίας».
Αν και η εικόνα αυτή απέχει πολύ από το να είναι ομοιόμορφη, ο Ζέρκα υποστήριξε ότι κανένα κράτος-μέλος δεν θα γλιτώσει από τον αντίκτυπο του πολιτισμικού πολέμου, προτρέποντας ακόμη και τους ευρωσκεπτικιστές ηγέτες να συνειδητοποιήσουν ότι η ΕΕ είναι «το μόνο πλαίσιο στο οποίο μπορούν να προστατεύσουν την εθνική κυριαρχία και την ευημερία».
Πρόσθεσε ότι οι ηγέτες πρέπει να απορρίψουν την κολακεία ως στρατηγική απέναντι στον Τραμπ, ακόμη και αν αυτό αυξήσει τις διατλαντικές εντάσεις, ενώ η Κομισιόν «πρέπει να είναι τολμηρή» και να χρησιμοποιήσει μέσα όπως ο νόμος για τις ψηφιακές υπηρεσίες και τα εμπορικά εργαλεία.
