Ο επαγγελματικός αθλητισμός είναι θέαμα. Κι αυτό που τον ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα είδη διασκέδασης –εκείνα που απευθύνονται στο μάτι του θεατή–, είναι η αβεβαιότητα για το αποτέλεσμα. Η Δανία και η Ελλάδα θριάμβευσαν στο Euro. Η Λέστερ στέφθηκε πρωταθλήτρια Αγγλίας. Οι Νιου Γιορκ Τζάιαντς νίκησαν τους Νιού Ινγκλαντ Πάτριοτς στο Σούπερ Μπόουλ. Η 18χρονη Εμα Ραντουκάνου, με αφετηρία τα προκριματικά, κέρδισε το Αμερικανικό Οπεν. Η Στεάουα κατέκτησε το Κύπελλο Πρωταθλητριών νικώντας στον τελικό την Μπαρτσελόνα…

Οι εκπλήξεις αποτελούν, ίσως, το πιο «δυνατό χαρτί» της βιομηχανίας αθλητικού θεάματος. Οταν η Λίβερπουλ εξασφάλισε τον τίτλο στην Πρέμιερ Λιγκ της περασμένης σεζόν και η μάχη για την αποφυγή του υποβιβασμού είχε πια κριθεί, τα ποσοστά τηλεθέασης του αγγλικού πρωταθλήματος ήταν 10% χαμηλότερα από εκείνα που καταγράφηκαν στο αντίστοιχο χρονικό διάστημα της προηγούμενης αγωνιστικής περιόδου. Ποιο είναι, όμως, το πιο απρόβλεπτο σπορ, σε ό,τι αφορά την έκβαση των αγώνων του;

Το Athletic επιχείρησε να δώσει την απάντηση αναλύοντας τα στατιστικά δεδομένα σε έξι αθλήματα: το τένις, το μπάσκετ, το αμερικάνικο φούτμπολ, το μπέιζμπολ, το ποδόσφαιρο και το γκολφ. Η έρευνα αφορούσε τη συχνότητα με την οποία τα φαβορί επικρατούν των αουτσάιντερ.

Τα τουρνουά Γκραν Σλαμ του ανδρικού τένις φαίνεται να είναι τα πιο προβλέψιμα. Τα φαβορί νικούν σε ποσοστό 76%. Παρόμοια είναι η εικόνα και στο τένις γυναικών. Στο NFL (αμερικάνικο φούτμπολ) και στο ΝΒΑ (μπάσκετ), η πιο δυνατή ομάδα κερδίζει, περίπου, δύο στα τρία παιχνίδια. Στο μπέιζμπολ τα ποσοστά πέφτουν αρκετά, στο 58%. Στην Πρέμιερ Λιγκ (ποδόσφαιρο), από το 2005 κι έπειτα, ο πιο ισχυρός επικρατεί μόλις στους μισούς από τους αγώνες του. Αλλά το σπορ στο οποίο συμβαίνουν οι περισσότερες εκπλήξεις, είναι… το γκολφ. Στο PGA Tour, μόνο μια φορά στις δέκα κερδίζει το τουρνουά ο παίκτης που θεωρείται ως φαβορί.

Αν εξαιρέσουμε από τη συζήτηση το γκολφ, όπου οι παίκτες δεν ανταγωνίζονται ευθέως ο ένας τον άλλον, αλλά στόχος τους είναι να βάλουν το μπαλάκι στις τρύπες με το χαμηλότερο δυνατό σκορ, το ποδόσφαιρο είναι το κατ’ εξοχήν άθλημα στο οποίο «τα πάντα μπορούν να συμβούν». Και υπάρχουν συγκεκριμένοι λόγοι που, συχνά, παρεκκλίνει από το σενάριο, σημειώνει το Athletic. Είναι το πιο «χαοτικό» απ’ όλα τα σπορ, επηρεάζεται από ένα σωρό αστάθμητους παράγοντες και πολλές φορές το αποτέλεσμα κρίνεται στις ανθυπολεπτομέρειες.

Στο ποδόσφαιρο, συνήθως, τα σκορ δεν είναι μεγάλα. Στην Πρέμιερ Λιγκ, για παράδειγμα, από το 1992 μέχρι σήμερα σημειώνονται μόλις 2,7 τέρματα ανά αγώνα, κατά μέσον όρο. Επιπλέον, η ομάδα που σκοράρει πρώτη αποφεύγει την ήττα σε ποσοστό 88%. Ενα –και μόνο– λάθος κάποιου παίκτη, ή του διαιτητή, μπορεί να κοστίσει ακριβά. Στο μπάσκετ, αντιθέτως, οι ομάδες έχουν πολύ περισσότερες ευκαιρίες για να αντεπιτεθούν και να ανατρέψουν το σε βάρος τους σκορ.

Οι καιρικές συνθήκες και ο παράγοντας «έδρα» παίζουν σπουδαίο ρόλο, σημαντικότερο από ό,τι σε οποιοδήποτε άλλο σπορ. Επίσης, σε αντίθεση με τα αθλήματα που ανθούν στη Βόρεια Αμερική, το ποδόσφαιρο είναι γεμάτο ισοπαλίες, κάτι που αυξάνει τις πιθανότητες μιας ομάδας να μην ηττηθεί από την πιο ισχυρή. Στο NFL, τονίζει το Athletic, μόλις 14 ματς έληξαν χωρίς νικητή στον 21ο αιώνα.

Είναι αυτονόητο, αλλά το έχουν καταδείξει και επιστημονικές μελέτες: οι «ανωμαλίες» στα αποτελέσματα μεγαλώνουν το ενδιαφέρον, γεννούν πάθη, αναδεικνύουν «ήρωες» και προκαλούν τους φιλάθλους να αποτολμήσουν προβλέψεις, να βάλουν στοιχήματα με τους φίλους τους, ή να ποντάρουν σε πλατφόρμες στοιχηματισμού. Με πολλούς και διάφορους τρόπους, τονώνουν τα έσοδα των ομάδων. Γι’ αυτό, οι μετρήσεις της αβεβαιότητας του αποτελέσματος έχουν γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της οικονομίας των σπορ.

Οι περισσότερες από αυτές τις έρευνες έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το πιο συναρπαστικό πρωτάθλημα στην Ευρώπη είναι η Τσάμπιονσιπ (Β’ Κατηγορία Αγγλίας), όπου τουλάχιστον δέκα σύλλογοι κάθε χρόνο έχουν βάσιμες ελπίδες να κερδίσουν τον προβιβασμό τους. Ακολουθούν, η Πρέμιερ Λιγκ και η Μπουντεσλίγκα. Εκει, όμως, η αβεβαιότητα αφορά τα αποτελέσματα των αγώνων, όχι την έκβαση των τουρνουά. Στην Αγγλία, επτά ομάδες έχουν μοιραστεί όλους τους τίτλους από τη σεζόν 1992-1993 μέχρι σήμερα. Στη Γερμανία, μόνο πέντε στέφθηκαν πρωταθλήτριες στον 21ο αιώνα.

Το ποδόσφαιρο δεν είναι πολύ πιο δημοφιλές –σε αριθμό οπαδών– από το κρίκετ ή το χόκεϊ επί χόρτου. Αλλά είναι το πιο συναρπαστικό. Το μόνο σπορ στο οποίο ο πιο αδύναμος έχει 30% πιθανότητες να μην ηττηθεί από τον πιο ισχυρό.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News