982
| REUTERS/ Shutterstock / CreativeProtagon

Πού το πάει ο Νετανιάχου και τι επιδιώκει πραγματικά;

Protagon Team Protagon Team 10 Σεπτεμβρίου 2025, 21:17
|REUTERS/ Shutterstock / CreativeProtagon

Πού το πάει ο Νετανιάχου και τι επιδιώκει πραγματικά;

Protagon Team Protagon Team 10 Σεπτεμβρίου 2025, 21:17

Το απόγευμα της Τρίτης το Ισραήλ επιτέθηκε στο Κατάρ, έχοντας βάλει στο στόχαστρό του τα εξόριστα στο εμιράτο ηγετικά στελέχη της Χαμάς. Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου έκανε λόγο για αντίποινα για την ένοπλη επίθεση την περασμένη Δευτέρα στην Ιερουσαλήμ (κατά την οποία σκοτώθηκαν έξι άνθρωποι), καθώς και για τον θάνατο τεσσάρων ισραηλινών στρατιωτών στη Γάζα. Ο ισραηλινός πρωθυπουργός δήλωσε επίσης πως «αυτή η επίθεση θα μπορούσε να σημάνει το τέλος του πολέμου».

«Προφανώς η πραγματικότητα είναι το αντίθετο από αυτό που ισχυρίζεται ο Μπίμπι: αυτή η επίθεση δεν θα τερματίσει τον πόλεμο, αντιθέτως, θα τον παρατείνει», σχολιάζει από την πλευρά του ο Τζανλούκα Μερκούρι της Corriere della Sera. Και είναι αλήθεια πως πολλοί αναλυτές συμφωνούν ότι ο πραγματικός στόχος της ισραηλινής κυβέρνησης είναι ένας ατέρμονος πόλεμος, με τον ισραηλινό πρωθυπουργό να επιδιώκει να εκμεταλλευθεί στο έπακρο την προεδρία Τραμπ, συνεχίζοντας να δρα ανεμπόδιστα όποτε και όπου θέλει: σύμφωνα με τον έγκριτο αμερικανικό ειδησεογραφικό ιστότοπο Axios, το Ισραήλ ενημέρωσε μεν τις ΗΠΑ για την επικείμενη επίθεση στο Κατάρ, αλλά μόνο αφού είχαν απογειωθεί τα μαχητικά αεροσκάφη του.

Γιατί, όμως, να επιδιώκει έναν ατέρμονο πόλεμο ο Νετανιάχου; Γιατί γνωρίζει πως μόνον έτσι μπορεί να παραμείνει ενωμένος ο κυβερνητικός συνασπισμός του, τουλάχιστον έως τις επόμενες εκλογές, οι οποίες είναι προγραμματισμένες για το φθινόπωρο του 2026. Οπως συνοψίζει ο ιταλός αναλυτής, τα εξτρεμιστικά κόμματα τον αναγκάζουν, και ταυτόχρονα του επιτρέπουν, να προβαίνει στις πιο ακραίες ενέργειες, όσον αφορά και τους Παλαιστίνιους και τις προοπτικές εξομάλυνσης των σχέσεων του Τελ Αβίβ με τις πιο μετριοπαθείς αραβικές χώρες.

Τα εν λόγω δύο ζητήματα στο παρελθόν αντιμετωπίζονταν χωριστά, αλλά επανασυνδέθηκαν με τον πόλεμο στη Γάζα, καθώς η Σαουδική Αραβία (η μεγαλύτερη σουνιτική δύναμη και θεματοφύλακας των πιο ιερών τόπων του Ισλάμ) δεν μπορεί να ομαλοποιήσει τις σχέσεις με το Ισραήλ ενόσω συνεχίζεται η σφαγή στη Γάζα, ενώ το εβραϊκό κράτος επιτίθεται ακόμη και στην επικράτεια της χώρας που μεσολαβεί για την εκεχειρία με τη Χαμάς και την απελευθέρωση των ομήρων. Εξ ου και η οργισμένη αντίδραση του Ριάντ στην επιδρομή στην Ντόχα.

«Ο Νετανιάχου επιθυμεί μια μόνιμη κατάσταση πολέμου που θα του επιτρέψει να θάψει κάθε ελπίδα για ένα παλαιστινιακό κράτος και να προχωρήσει στην προσάρτηση της Δυτικής Oχθης», γράφει ο Τζανλούκα Μερκούρι, προβλέποντας ότι ο ισραηλινός πρωθυπουργός και η κυβέρνησή του θα συνεχίσουν να πορεύονται στον δρόμο της κλιμάκωσης, αδιαφορώντας για την τύχη των ομήρων, οι οποίοι είναι οι μοναδικοί, μαζί με τις οικογένειές τους (που βρίσκονται σε διαμάχη με την ισραηλινή κυβέρνηση), που δεν επιτρέπουν στον Μπίμπι να δρα εντελώς ανεξέλεγκτα. Αλλωστε η ακραία πτέρυγα του εβραϊκού εθνικιστικού κινήματος τείνει να εκμεταλλεύεται την κάθε απώλεια για να προβαίνει σε ακόμη πιο ακραίες ενέργειες, όπως ακριβώς συνέβη μετά την επίθεση στην Ιερουσαλήμ.

Φαίνεται, όμως, πως η ακροδεξιά στροφή του Ισραήλ είναι πια ανεξάρτητη από τον ηγέτη του. Οι Ισραηλινοί μπορεί να έχουν κουραστεί με τον Νετανιάχου –με τις δίκες του για διαφθορά, με τις προσπάθειές του να υπονομεύσει την ανεξαρτησία της δικαστικής εξουσίας, με την προνομιακή μεταχείριση των υπερορθόδοξων εβραίων και, φυσικά, με το γεγονός πως δεν ανέλαβε ποτέ την παραμικρή ευθύνη για τις σφαγές της 7ης Οκτωβρίου. Ομως, όσον αφορά το ύψιστο ζήτημα, δηλαδή τους Παλαιστίνιους, οι περισσότεροι συμφωνούν μαζί του και αυτό κατά πάσα πιθανότητα δεν θα αλλάξει, ακόμη και αν τον στείλουν σπίτι του στις επόμενες εκλογές.

«Η υπόθεση ότι ένα Ισραήλ μετά τον Νετανιάχου μπορεί να χαράξει μια νέα πορεία παραβλέπει τον βαθμό στον οποίο οι Ισραηλινοί συμφωνούν με την κυβέρνηση όσον αφορά πολλά βαθύτερα, μακροπρόθεσμα ζητήματα. Μια σειρά από έρευνες που διεξήχθησαν τα προηγούμενα χρόνια, αλλά και καθ’ όλη τη διάρκεια του τρέχοντος πολέμου, δείχνουν ότι τόσο οι πολίτες που εναντιώνονται στον Νετανιάχου όσο και τα κύρια κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν ελάχιστα διαφορετικές απόψεις από την τρέχουσα ηγεσία σχετικά με το μελλοντικό καθεστώς των Παλαιστινίων, με το αναπόφευκτο της συνεχιζόμενης ισραηλινής κατοχής γενικά και με την άρνηση του δικαιώματος στην αυτοδιάθεση, ή αλλιώς της δημοκρατίας και των πολιτικών δικαιωμάτων στους Παλαιστίνιους», έγραψε σε ανάλυσή της στο Foreign Affairs η αμερικανο-ισραηλινή πολιτική αναλύτρια Ντάλια Σάιντλιν.

«Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι, όπως και οι σημερινοί ηγέτες τους, η μεγάλη πλειονότητα των Ισραηλινών δεν συμπάσχει με τους Παλαιστίνιους για τα βάσανά τους στη Γάζα, τα οποία η ισραηλινή τηλεόραση και οι μεγάλες εφημερίδες μόλις που καλύπτουν. Πολλοί πιστεύουν ότι για τους θανάτους και τα δεινά των αμάχων φταίει η Χαμάς και πως αυτά που λέγονται είναι υπερβολικά ή ακόμη και κατασκευασμένα, όπως ισχυρίζονται συνεχώς η κυβέρνηση και οι ισραηλινοί σχολιαστές», πρόσθεσε.

Εν ολίγοις, όσον αφορά την ισραηλινή απόλυτη αδιαλλαξία απέναντι στους Παλαιστίνιους, σύμφωνα με την Ντάλια Σάιντλιν, το πρόβλημα πλέον δεν είναι τόσο ο ισραηλινός πρωθυπουργός, όσο «η κοινωνία, η πολιτική και η κουλτούρα του Ισραήλ, όπως διαμορφώθηκαν ανά τις δεκαετίες».

Φυσικά, στο πώς διαμορφώθηκαν συνέβαλε σημαντικά ο Μπενιαμίν Νετανιάχου, και όχι μόνο επειδή κυβερνά τη χώρα από το 2009 (έχοντας εκλεγεί πρώτη φορά στην πρωθυπουργία το μακρινό 1996). Οπότε αυτή η σύγκλιση απόψεων μεταξύ των Ισραηλινών και της τρέχουσας κυβέρνησής τους δεν πρέπει να προκαλεί μεγάλη εντύπωση.

Οπως σημείωσε η Σάιντλιν, «ο Νετανιάχου ανέκαθεν ήταν ιδιαίτερα ικανός στο να συλλαμβάνει το υποκείμενο λαϊκό αίσθημα και πολύ συχνά να το διαμορφώνει και να το κατευθύνει. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για ζητήματα που σχετίζονται με την εικόνα του Ισραήλ ως χώρας υπό συνεχείς υπαρξιακές απειλές, είτε από την παλαιστινιακή τρομοκρατία, το Ιράν, τον παγκόσμιο αντισημιτισμό, είτε από τους δικούς του εσωτερικούς εχθρούς, όπως οι αριστεροί ή οι άραβες πολίτες του Ισραήλ».

Οσο για το ενδεχόμενο ίδρυσης ενός παλαιστινιακού κράτους, «τον Ιούνιο, έρευνα του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ έδειξε ότι μόλις το ένα τρίτο όλων των Ισραηλινών υποστήριζε την ίδρυση ενός παλαιστινιακού κράτους δίπλα στο Ισραήλ. Μεταξύ των εβραίων Ισραηλινών το ποσοστό είναι ακόμη χαμηλότερο, με λιγότερο από το ένα τέταρτο να υποστηρίζει την ιδέα. Οπότε, όταν ο Νετανιάχου επιμένει ότι θα αντισταθεί στις διεθνείς προσπάθειες για την προώθηση ενός παλαιστινιακού κράτους ή οποιασδήποτε πραγματικής μορφής εθνικής αυτοδιάθεσης, εκφράζει τις απόψεις μιας ισχυρής πλειοψηφίας μεταξύ των εβραίων ψηφοφόρων. Σχεδόν κανένας από τους ηγέτες της αξιωματικής αντιπολίτευσης του Ισραήλ δεν διακινδυνεύει να του εναντιωθεί».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News

Διαβάστε ακόμη...

Διαβάστε ακόμη...