Μέχρι πρότινος ο Καναδάς ήταν η χώρα που προκαλούσε πονοκεφάλους στο ΝΑΤΟ, λόγω των χαμηλών δαπανών του για την Αμυνα. Τον ρόλο αυτόν αναλαμβάνει πλέον η Ισπανία, με τη Σλοβακία να βρίσκεται στη δεύτερη θέση μεταξύ των χωρών που προκαλούν τον θυμό των υπόλοιπων κρατών-μελών της Συμμαχίας, όπως σημειώνει σε ανάλυσή του το Politico.

Στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, ο ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ ξεκαθάρισε ότι η χώρα του δεν έχει ανάγκη να αυξήσει τις αμυντικές της δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ, ενώ το γεγονός ότι κατόρθωσε να επιτύχει μια εξαίρεση είναι φυσικό να προκαλεί την οργή των υπολοίπων. «Δεν έχω λόγια για να εκφράσω την αποστροφή μου», δήλωσε ένας ευρωπαίος αξιωματούχος στο Politico, διατηρώντας την ανωνυμία του.

Πέραν του Σάντσεθ, και ο σλοβάκος πρωθυπουργός Ρόμπερτ Φίτσο, σε ανάρτησή του στο Χ σημείωσε ότι η χώρα του «έχει άλλες προτεραιότητες για τα επόμενα χρόνια, πιο σημαντικές από τους εξοπλισμούς» και ως εκ τούτου δεν σκοπεύει να τους αυξήσει. Πέρυσι η απογοήτευση για τον Καναδά ήταν έντονη, καθώς η Οτάβα αρνιόταν να αυξήσει τις αμυντικές της δαπάνες ώστε να πλησιάσουν τον στόχο του 2% του ΑΕΠ. Η νέα κυβέρνηση του Μαρκ Κάρνεϊ δεσμεύθηκε για επιπλέον 9 δισ. δολάρια σε αμυντικές δαπάνες, φτάνοντας τελικά το 2% και βγάζοντας τη χώρα από τη «μαύρη λίστα» της Συμμαχίας.

Οι αρνήσεις της Ισπανίας και της Σλοβακίας ήρθαν στην αρχή μιας συνόδου που η ηγεσία του ΝΑΤΟ ήθελε να παραμείνει χωρίς εντάσεις. Ομως αποδεικνύεται για άλλη μια φορά ότι μια συμμαχία 32 εθνών μπορεί να είναι απρόβλεπτη, ιδίως όταν τα ζητήματα άμυνας συγκρούονται με εσωτερικές πολιτικές και δημοσιονομικές προτεραιότητες. Παρά τα εσωτερικά πολιτικά ακροατήρια που επιδιώκουν να ικανοποιήσουν, ο Σάντσεθ και ο Φίτσο βρίσκουν ελάχιστη κατανόηση από τα υπόλοιπα μέλη της Συμμαχίας.

«Σοσιαλιστές», σχολίασε βρετανός βουλευτής για την ισπανική κυβέρνηση μιλώντας στο Politico, και προσέθεσε: «Δείτε τη στάση τους απέναντι στην Ουκρανία – δεν τη λες ακριβώς αλληλέγγυα».

Η ισπανική κυβέρνηση ανέφερε ότι για να αυξηθούν οι αμυντικές δαπάνες θα πρέπει να αυξηθούν οι φόροι και να περιοριστούν τα κοινωνικά προγράμματα, αλλά δεσμεύεται ότι θα καλύψει τους νέους στόχους δυνατοτήτων του ΝΑΤΟ.

Παρά το δύσκολο πολιτικό κλίμα στη Μαδρίτη λόγω της αδυναμίας του Σάντσεθ να περάσει νέο προϋπολογισμό και της υπόθεσης διαφθοράς εντός του κόμματός του, ευρωπαίοι ηγέτες απορρίπτουν το ενδεχόμενο εξαίρεσης.

«Δεν βλέπω πώς μπορεί να υπάρξει περιθώριο για εξαιρέσεις», δήλωσε ο πρωθυπουργός της Σουηδίας Ουλφ Κρίστερσον. «Δεν είναι δίκαιο οι χώρες που βρίσκονται πιο μακριά από τη Ρωσία να ζητούν εξαιρέσεις», είπε η δανή πρωθυπουργός Μέτε Φρεντέρικσεν, χωρίς να ονομάσει την Ισπανία.

Η Πολωνία, που αναμένεται να φτάσει το 4,7% του ΑΕΠ σε αμυντικές δαπάνες φέτος, επίσης αντέδρασε στην ισπανική στάση: «Κάθε παρέκκλιση από την αρχή αυτή είναι κακό παράδειγμα», σημείωσε ο πολωνός υπουργός Αμυνας Βουαντισλάβ Κοσινιάκ-Καμίς. Η αντίδραση της Ισπανίας ανοίγει την πόρτα και σε άλλες χώρες να ζητήσουν εξαιρέσεις ή μεγαλύτερη ευελιξία. Ηδη το Βέλγιο ανακοίνωσε ότι θα επιδιώξει «μέγιστη ευελιξία» ως προς τον στόχο του 5%.

Ο Καναδάς επίσης αμφισβητεί λεπτομέρειες του στόχου, με την υπουργό Εξωτερικών Ανίτα Ανάντ να αναρωτιέται: «Θα υπάρχει ευελιξία στο 1,5%; Θα υπάρχει υποχρεωτικό ποσοστιαίο όριο σε συγκεκριμένες ημερομηνίες; Θα γίνει ανασκόπηση το 2029;».

Παρά τη συμπάθεια για τη δύσκολη θέση του Σάντσεθ, πολλοί εντός του ΝΑΤΟ πιστεύουν ότι πρέπει να ανταποκριθεί στις δεσμεύσεις — διαφορετικά να αντιμετωπίσει την αντίδραση του Ντόναλντ Τραμπ. «Είναι εντελώς άδικο για τη Συμμαχία», σημείωσε αξιωματούχος του ΝΑΤΟ. «Θα ήθελα να δω τον Φίτσο να το λέει στον Τραμπ κατά πρόσωπο».

Κάποιοι, ωστόσο, ρίχνουν την ευθύνη στον ίδιο τον αμερικανό πρόεδρο, καθώς έχει δηλώσει δημόσια ότι οι ΗΠΑ δεν χρειάζεται να ακολουθήσουν τον στόχο του 5% που ο ίδιος ζήτησε από τους συμμάχους. «Φαίνεται πως έχει καλή παρέα, αφού ούτε οι ΗΠΑ δεν αποδέχονται τον στόχο», παρατήρησε ένας ακόμη ευρωπαίος αξιωματούχος .

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News