Οταν ένα αμερικανικό υποβρύχιο εξαπέλυσε 30 Τόμαχοκ εναντίον των ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων, ο Ντόναλντ Τραμπ επαίνεσε την ακρίβεια και την καταστροφική τους ισχύ. Κάθε ένας από τους πυραύλους τύπου Κρουζ «χτύπησε σε απόσταση 30 εκατοστών μακριά από το στοχευμένο σημείο του», καυχήθηκε ο αμερικανός πρόεδρος.
Τους ισχυρισμούς του υποστήριξαν δορυφορικές εικόνες, οι οποίες έδειχναν την καμένη γη εκεί που κάποτε βρίσκονταν τουλάχιστον 16 κτίρια στην πυρηνική εγκατάσταση του Ισφαχάν. Βλέποντας την αποτελεσματικότητα των πυραύλων, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι επανέλαβε τις εκκλήσεις του για την αποστολή Τόμαχοκ στην Ουκρανία.
Σύμφωνα με τη βρετανική Telegraph, ο ουκρανός πρόεδρος κατέθεσε εκ νέου το αίτημά του στον Τραμπ στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη. Στο παρελθόν, ο Ζελένσκι είχε πιέσει την κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν για την αποστολή των πυραύλων, χωρίς αποτέλεσμα. Τώρα, όμως, το κλίμα είχε αρχίσει να αλλάζει.
Αρχικά, ο αμερικανός αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς ανέφερε ότι ο Τραμπ εξετάζει την πιθανότητα οι Τόμαχοκ να αγοραστούν από τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις για λογαριασμό του Κιέβου, μέσω ενός νατοϊκού προγράμματος. Μετά ο απεσταλμένος του προέδρου Τραμπ στην Ουκρανία, Κιθ Κέλογκ, δήλωσε ότι το Κίεβο θα μπορούσε να διεξάγει επιθέσεις μεγάλης εμβέλειας εντός της Ρωσίας.
Η απόκτηση των συγκεκριμένων πυραύλων θέτει τη Μόσχα άνετα εντός εμβέλειας του Κιέβου. Ο υποηχητικός πύραυλος Κρουζ, ο οποίος μπορεί να εκτοξευθεί από αεροσκάφη, υποβρύχια, πολεμικά πλοία, ή από το έδαφος, έχει εμβέλεια έως και 2.500 χιλιομέτρων. Ταξιδεύοντας με ταχύτητες περίπου 800 χιλιομέτρων την ώρα, οι Τόμαχοκ πετούν χαμηλά ώστε να αποφεύγουν τα αντίπαλα ραντάρ, και χρησιμοποιούν αισθητήρες για να αποφεύγουν τυχόν εμπόδια προς τον στόχο τους.
Η κεφαλή τους, βάρους 450 κιλών, έχει σχεδιαστεί για να διεισδύει και να καταστρέφει ανθεκτικούς στόχους, όπως οχυρωμένα καταφύγια. Η Ουκρανία θα τους χρησιμοποιήσει για να πλήξει διαφόρους στόχους –όπως αποθήκες πυρομαχικών, εγκαταστάσεις παραγωγής drones, και διοικητικά κέντρα– στα μετόπισθεν της Ρωσίας, ώστε να διακόψει τη ροή των επιθέσεων της στην πρώτη γραμμή του μετώπου.
Θεωρητικά, κάτι τέτοιο θα επιβράδυνε το ρυθμό των ρωσικών επιθέσεων, δυσχεραίνοντας τον ανεφοδιασμό των στρατευμάτων της πρώτη γραμμής και διαταράσσοντας τις διοικητικές δομές της Ρωσίας. Μάλιστα ο Ζελένσκι πρότεινε στους ρώσους πολιτικούς να εντοπίσουν τα πλησιέστερα καταφύγια βομβαρδισμών της Μόσχας, σε περίπτωση που το Κίεβο αποκτήσει όπλο ικανό να πλήξει τη ρωσική πρωτεύουσα.
Το Κρεμλίνο και οι υποστηρικτές του άρχισαν ήδη να φωνάζουν για «κλιμάκωση» από πλευράς του Κιέβου. Οπως έκανε και με παλιότερες παραδόσεις άλλων πολυδιαφημισμένων οπλικών συστημάτων, η Μόσχα υποστηρίζει ότι μια πιθανή αποστολή πυραύλων Τόμαχοκ συνιστά παραβίαση της κόκκινης γραμμής που διαχωρίζει την υποστήριξη από την άμεση παρέμβαση της Δύσης στον πόλεμο της Ουκρανίας.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, αναρωτήθηκε αν, τόσο οι χειριστές των πυραύλων, όσο και αυτοί που θα καθορίζουν τη στόχευση τους, θα είναι Ουκρανοί, ή Αμερικανοί. Ακολούθως, ο πρώην πρόεδρος της Ρωσίας και σύμβουλος του Πούτιν, Ντμίτρι Μεντβέντεφ, ισχυρίστηκε ότι μια περαιτέρω παρέμβαση των ΗΠΑ θα μπορούσε να οδηγήσει σε πόλεμο με «όπλα μαζικής καταστροφής».
Παρά τις απειλές των ρώσων αξιωματούχων –παραδοσιακή τακτική της Μόσχας κάθε φορά που η Δύση στέλνει νέους τύπους πυραύλων στον Ζελένσκι– σύμφωνα με την Wall Street Journal η Ουάσινγκτον θα αρχίσει να παρέχει στο Κίεβο πληροφορίες για επιθέσεις με πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς κατά της Ρωσίας, ενώ αμερικανοί αξιωματούχοι θα επιτρέψουν στην Ουκρανία να πλήξει ενεργειακές υποδομές βαθιά μέσα στη ρωσική επικράτεια.
Ο Τραμπ έχει εκφράσει στο παρελθόν φόβους ότι οι ουκρανικές επιθέσεις εντός της Ρωσίας με τη χρήση αμερικανικών όπλων και πληροφοριών, θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε πυρηνικό πόλεμο. Αλλά μια στροφή 180 μοιρών στην πολιτική του φαίνεται τώρα πιθανή, λόγω της αυξανόμενης απογοήτευσής του από την άρνηση του Πούτιν να συμμετάσχει στις προσπάθειες διαμεσολάβησης του για την υπογραφή μιας ειρηνευτικής συμφωνίας έπειτα από τριάμισι χρόνια πολέμου.
Το ερώτημα που προκύπτει είναι αν ένα τέτοιο όπλο στα χέρια της Ουκρανίας θα μπορούσε να οδηγήσει στο τέλος του πολέμου. Σύμφωνα με ειδικούς, το πρόβλημα είναι η ισχνή παραγωγή τους. Οι ΗΠΑ παράγουν μόλις 50 έως 70 Τόμαχοκ ετησίως, και έχουν χρησιμοποιήσει εκατοντάδες στη Μέση Ανατολή. Παράλληλα, οι Αμερικανοί χρειάζονται την αποτρεπτική δύναμη των πυραύλων στην Ταϊβάν, λόγω της απειλής που συνιστά μια πιθανή κινεζική εισβολή.
Οι πρώτοι βρετανικοί, αεροπορικώς εκτοξευόμενοι, πύραυλοι Κρουζ έφτασαν στην Ουκρανία το 2023. Ακολούθησαν θεαματικές επιθέσεις του Κιέβου σε πολεμικά πλοία, γέφυρες και αποθήκες πυρομαχικών, προκαλώντας πανικό στους φιλορώσους στρατιωτικούς bloggers των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Αλλά σταδιακά, οι πύραυλοι έγιναν λιγότερο αποτελεσματικοί, καθώς τα ουκρανικά αποθέματα μειώνονταν και η Ρωσία άρχισε να προσαρμόζει τις τακτικές της απέναντί τους. Η πολεμική μηχανή της Μόσχας επιβραδύνθηκε προσωρινά, αλλά οι επιθέσεις της συνεχίστηκαν, έστω και με χαμηλότερη ένταση.
Ακόμη κι αν το Κίεβο παραλάβει τελικά μόνο τη νέα έκδοση των Τόμαχοκ, με εμβέλεια μόλις 1.500 χιλιομέτρων, η χρήση τους θα καθυστερήσει τους ρωσικούς ανεφοδιασμούς για μερικές μέρες. Αλλά σίγουρα δεν θα αναγκάσει τη Ρωσία να αποσυρθεί από τον πόλεμο. Υπό αυτό το πρίσμα, οι Τόμαχοκ ίσως συνιστούν περισσότερο ένα μέσο διαπραγμάτευσης για ειρήνευση, παρά μια ρεαλιστική πολεμική απειλή για τον τερματισμό του πολέμου, όπως τονίζουν οι αναλυτές.
