Την απάντησή της στις ρηματικές διακοινώσεις της Λιβύης και στις εκτός κάθε έννοιας διεθνούς Δικαίου και Δικαίου της Θάλασσας (Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας/UNCLOS) διεκδικήσεις της, με βάση τους χάρτες που τις συνοδεύουν, ετοιμάζει η Αθήνα – απάντηση που με τη σειρά της θα συνοδεύεται από τους χάρτες που αποτυπώνουν τα νόμιμα δικαιώματα της Ελλάδας σύμφωνα με την UNCLOS.

Παράλληλα, σε εξέλιξη βρίσκονται οι προσπάθειες της ελληνικής πλευράς να αποτρέψει την τουρκική επιχείρηση πειθαναγκασμού της Βεγγάζης (την «κυβέρνηση», δηλαδή, υπό τον στρατάρχη Χαφτάρ) να κυρώσει και αυτή – μετά την κυβέρνηση-πειθήνιο όργανο της Τουρκίας στην Τρίπολη– το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο μέσω της λιβυκής Βουλής που εδρεύει εκεί.

Λίγες ημέρες μετά τα pesonae non gratae για τον Επίτροπο Μετανάστευσης της ΕΕ και τους αρμόδιους υπουργούς Ελλάδας, Ιταλίας και Μάλτας, ο γιος του Χαλίφα Χαφτάρ, Σιντίκ, που, σημειωτέον, έσπευσε να επισκεφθεί τον πρόεδρο της ελληνικής κοινότητας Βεγγάζης, Κανάκη Μανδαλιό, αμέσως μετά το διπλωματικό επεισόδιο, προέβη σε ένα άνοιγμα προς την Αθήνα, αναγνωρίζοντας μεταξύ άλλων ότι η Ελλάδα αποτελεί γέφυρα της Λιβύης με την ΕΕ.

Σε δήλωσή του που δημοσιεύθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (δείτε την επάνω) και στην ιστοσελίδα libyafuture.online, μία μέρα μετά την επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών, Γιώργου Γεραπετρίτη, στην Τρίπολη και τις επαφές του με την κυβέρνηση του Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπεϊμπά, ο Σιντίκ Χαφτάρ μιλάει για τις ιστορικές σχέσεις που συνδέουν τις δύο χώρες, ενώ κάνει ιδιαίτερη μνεία στα αποτελέσματα των συναντήσεων του επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας στη Βεγγάζη στις 6 Ιουλίου.

«Η Λιβύη και η Ελλάδα έχουν σχηματίσει πολιτισμικές και πολιτιστικές γέφυρες σε όλη τη Μεσόγειο που χρονολογούνται χιλιάδες χρόνια πριν. Λιβυκές πόλεις όπως η Κυρήνη και η Απολλωνία ήταν ακμάζουσες ελληνικές αποικίες κατά την Ελληνιστική περίοδο, όπου η φιλοσοφία, η τέχνη, η αρχιτεκτονική και το εμπόριο αναμειγνύονταν μεταξύ των λαών των δύο χωρών. Τα ερείπια ναών, θεάτρων και βιβλιοθηκών παραμένουν μαρτυρίες αυτής της βαθιάς αλληλεπίδρασης, η οποία κατέστησε τη Λιβύη την πύλη της Ελλάδας προς την Αφρική και την Ελλάδα το παράθυρο της Λιβύης προς την Ευρώπη», τονίζει χαρακτηριστικά ο εκ των υιών του στρατάρχη Χαφτάρ.

Και όπως επισημαίνει, «παρά τις προκλήσεις που αντιμετώπισαν οι σχέσεις Λιβύης-Ελλάδας τα τελευταία χρόνια, και οι δύο πλευρές έχουν επιδείξει αυξανόμενο ενδιαφέρον για την οικοδόμηση γεφυρών επικοινωνίας και την προώθηση εποικοδομητικού διαλόγου».

Ετσι, σημειώνει, «την τελευταία περίοδο πραγματοποιήθηκε μια σειρά φιλικών συναντήσεων μεταξύ αξιωματούχων των δύο χωρών, με πιο αξιοσημείωτη την επίσκεψη του έλληνα υπουργού Εξωτερικών στη Βεγγάζη» – επίσκεψη που, όπως αναφέρει, «μετέφερε θετικά μηνύματα, συμπεριλαμβανομένης μιας συμφωνίας για το άνοιγμα ελληνικού προξενείου με στόχο την ενίσχυση των διπλωματικών σχέσεων και το άνοιγμα οικονομικών οριζόντων για ευρύτερη και μεγαλύτερη εμπορική συνεργασία, ανοίγοντας τον δρόμο για στρατηγικές συνεργασίες στους τομείς της ενέργειας, των λιμένων, του τουρισμού και άλλων τομέων».

«Παρά τις προκλήσεις, το μέλλον των σχέσεων μεταξύ Λιβύης και Ελλάδας προσφέρει μεγάλες δυνατότητες. Η Λιβύη αποτελεί στρατηγική πύλη για την Ελλάδα προς την Αφρική, ενώ η Ελλάδα αποτελεί γέφυρα για την πρόσβαση της Λιβύης στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Οι δύο χώρες είναι ικανές να οικοδομήσουν μια ισορροπημένη περιφερειακή συμμαχία που θα εξυπηρετεί τα κοινά τους συμφέροντα σε όλα τα επίπεδα», εκτιμά κλείνοβτας την ανάρτησή του ο γιος του στρατάρχη Χαφτάρ και μένει να αποδειχθεί πόσο ειλικρινείς είναι οι προθέσεις της Βεγγάζης.

Η ελληνική απάντηση στον ΟΗΕ (και στο πεδίο)

Οσον αφορά την απάντηση της Αθήνας στις τελευταίες κινήσεις της τουρκόφιλης κυβέρνησης Ντμπεϊμπά στην Τρίπολη, με τις ρηματικές διακοινώσεις και τον χαρτο-πόλεμο στα Ηνωμένα Εθνη, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές θα είναι ένα «δεμένο πολιτικά και νομικά κείμενο» που θα βασίζεται στο διεθνές Δίκαιο και θα καταρρίπτει έναν προς έναν τους λιβυκούς ισχυρισμούς.

Αν και προς το παρόν επίσημο και συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για την κατάθεση της ελληνικής απάντησης στον ΟΗΕ δεν υπάρχει, αυτό που υπογραμμίζεται ως πρώτιστης σημασίας είναι η προσεκτική διατύπωση των ελληνικών επιχειρημάτων και η αντίστοιχα προσεκτική τεκμηρίωσή τους βάσει των προβλέψεων της UNCLOS.

Kαι αυτό, όπως επαναλάμβαναν οι ίδιες πηγές, όταν οι ρηματικές διακοινώσεις της Λιβύης «εκφράζουν τις πάγιες θέσεις της χωρίς να παράγουν έννομα αποτελέσματα» και, όπως ξεκαθάρισε και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος στο briefing της Πέμπτης, παρά τις φωνασκίες της Τρίπολης, δεν αλλάζει εκατοστό ο σχεδιασμός της Ελλάδας για την αξιοποίηση των θαλασσοτεμαχίων νότια της Κρήτης, σε συντεταγμένη –και το κυριότερο με σαφή χρονοδιαγράμματα– συνεργασία με αμερικανικούς πετρελαϊκούς κολοσσούς όπως η Chevron.

Eίναι άλλωστε πρόδηλο ότι όλες οι κινήσεις της Τρίπολης βρίσκονται σε πλήρη εναρμόνιση –αν όχι κεντρική καθοδήγηση– με τις διεκδικήσεις της Τουρκίας στην ανατολική Μεσόγειο.

Το ίδιο καταφανές είναι ότι οι λιβυκοί χάρτες που συνοδεύουν τις ρηματικές της προσωρινής –αλλά διεθνώς αναγνωρισμένης–κυβέρνησης Ντμπεϊμπά, σε συνδυασμό με εκείνους της Αγκυρας και το «περίφημο» αφήγημα της «Γαλάζιας Πατρίδας», έχουν ως στόχο την περιχαράκωση της ελληνικών νησιών (και της Κύπρου) στην αιγιαλίτιδα ζώνη τους.

Συγκεκριμένα, όπως αναδεικνύει η εφημερίδα «Καθημερινή» στο πρωτοσέλιδο δημοσίευμά της την Παρασκευή, η τελευταία ρηματική διακοίνωσης της «Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας» στην Τρίπολη:

• Ουσιαστικά παραβιάζει πλήρως τη δυνητική επήρεια της Κρήτης σε θαλάσσιες ζώνες, καθώς αποτυπώνει τα όρια του τουρκολιβυκού μνημονίου.

• Επιπλέον, παραβιάζει τα δυτικά όρια της αιγυπτιακής ΑΟΖ, όπως αυτή, μάλιστα, έχει κατατεθεί από το Κάιρο στον ΟΗΕ.

• Παραβιάζει και δυνητικά δικαιώματα της ηπειρωτικής Ελλάδας, καθώς έχει χαραχθεί με γραμμή βάσης τον κλειστό κόλπο της Σύρτης, ο οποίος δεν εμπίπτει στην κατηγορία των κόλπων που είναι δυνατόν να κλείσουν (όπως για παράδειγμα ο Μεσσηνιακός), λόγω μεγάλου εύρους. Δεν έχουν, άλλωστε, περάσει παρά λίγα 24ωρα από τη δημοσιοποίηση μιας άλλης ρηματικής διακοίνωσης της Λιβύης στον ΟΗΕ (Α/79/600), η οποία αποτελούσε αντίδραση της συμπερίληψης της προκήρυξης της Αθήνας για δύο θαλάσσια οικόπεδα στα νότια της Κρήτης που έχουν προσελκύσει το ενδιαφέρον της Chevron και της ExxonMobil. Και στις δύο περιπτώσεις κοινό στοιχείο είναι η προώθηση θέσεων που αποτυπώνονται στο τουρκολιβυκό μνημόνιο, η αμφισβήτηση των συμφωνιών που έχει καταγράψει η Αθήνα με την Αίγυπτο και την Ιταλία, όπως και η στάση μετωπικής σύγκρουσης της Τρίπολης με το Κάιρο.

Με δεδομένο ότι και η Ελλάδα διαθέτει δικές της συμφωνίες και νομιμοποιητικά έγγραφα (συμφωνίες ΑΟΖ με Ιταλία και Αίγυπτο στον ΟΗΕ και Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό στην ΕΕ), δημιουργείται –θεωρητικά– μια βάση για προσφυγή στη διεθνή δικαιοδοσία (βλ. Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης ή άλλη μορφή διαιτησίας). Το βασικό εμπόδιο, όμως, για μια τέτοια εξέλιξη είναι, πέρα από τον βαθμό νομιμοποίησης της κυβέρνησης Ντμπεϊμπά, η αξίωση από την Τρίπολη για αποδοχή του παράνομου και ανυπόστατου τουρκολιβυκού μνημονίου ως προϋπόθεση οιουδήποτε διαλόγου για την υπογραφή συνυποσχετικού.

Πέρα όμως από το κείμενο που θα κατατεθεί στον ΟΗΕ, η καλύτερη απάντηση της Ελλάδας στις λιβυκές αξιώσεις (και στους «ευσεβείς πόθους τρίτων», όπως χαρακτηριστικά αναφερόταν στην πρώτη ελληνική αντίδραση μέσω πηγών) δίνεται στο πεδίο, με την απρόσκοπτη ανάπτυξη του υφιστάμενου σχεδιασμού για την έναρξη ερευνών υδρογονανθράκων στις προκηρυχθείσες από την κυβέρνηση περιοχές νότια και νοτιοανατολικά της Κρήτης, που έχουν προσελκύσει το ενδιαφέρον αμερικανικών κολοσσών όπως η Chevron και η ExxonMobil.

Η αμερικανική παρουσία στην περιοχή λογίζεται ως σημαντικός αποτρεπτικός παράγοντας για τυχόν «νταηλίκια» και ο χρόνος θα δείξει αν η Αγκυρα θα βγει πίσω από τη «βιτρίνα» του εντολοδόχου της στην Τρίπολη και θα τολμήσει να εμποδίσει ή/και να παρενοχλήσει τη διεξαγωγή των ερευνών νότια της Κρήτης, όπως έχει κάνει στο παρελθον σε περιοχές της διακηρυγμένης κυπριακής ΑΟΖ, αλλά και πιο πρόσφατα με την πόντιση του καλωδίου στο έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου ανοιχτά της Κάσου.

Protagon Team

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News