Ηταν θέμα χρόνου: Οταν ο Ελον Μασκ, με τις ευλογίες του Ντόναλντ Τραμπ, απέλυε το 10% του προσωπικού της ΕΘνικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας των ΗΠΑ (ΝΟΑΑ), όπου υπάγεται η μετεωρολογική υπηρεσία και οι ειδικοί που προειδοποιούν για επικίνδυνα καιρικά φαινόμενα, πολλοί είχαν προβλέψει τις καταστροφικές συνέπειες για μία χώρα που πλήττεται πολύ συχνά από τυφώνες, πλημμύρες, καύσωνες και πολικές θερμοκρασίες.
«Ειρωνία της τύχης», το ότι η βιβλική καταστροφή συνέβη στο Τέξας, μία πολιτεία κατεξοχήν Ρεπουμπλικανική και με κυβερνήτη έναν πιστό σύμμαχο του αμερικανού προέδρου, τον Γκρεγκ Αμποτ.
Ο τραγικός απολογισμός των πλημμυρών και των κατολισθήσεων στο κεντρικό Τέξας δεν σταματά να αυξάνεται από την Παρασκευή και πλέον έφτασε τους 81 νεκρούς, ανάμεσά τους 28 παιδιά και τους 41 αγνοουμένους, ανάμεσά τους 10 κορίτσια από μία κατασκήνωση.
Η κυβέρνηση Τραμπ βρίσκεται αντιμέτωπη με σφοδρές επικρίσεις για τις περικοπές στη NOAA, στην οποία ανήκει η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία, που είναι επιφορτισμένη με την αποστολή ειδοποιήσεων προς τον πληθυσμό.
Τον Φεβρουάριο 2025, η υπηρεσία «κυβερνητικής αποτελεσματικότητας» DOGE, υπό τον Μασκ, επιφορτισμένη με τις περικοπές των ομοσπονδιακών δαπανών, προχώρησε σε απολύσεις στην NOAA.
Οι Δημοκρατικοί κατήγγειλαν τον Μάιο ότι η ομοσπονδιακή υπηρεσία δεν διαθέτει πλέον αρκετούς ειδικούς ώστε είναι προετοιμασμένη για μετεωρολογικές καταστροφές.
Εν μέσω της καταστροφής στο Τέξας, η κυβέρνηση Τραμπ κινητοποίησε τον ομοσπονδιακή υπηρεσία FEMA για την αντιμετώπιση τυφώνων, πυρκαγιών και άλλων καταστροφών. Η υπηρεσία αυτή μόλις που γλίτωσε τον Ιανουάριο την διάλυση, αφού ήταν μία από τις πρώτες που ο Ντόναλντ Τραμπ σκόπευε να καταργήσει.
Οπως είναι αναμενόμενο, ο Τραμπ δεν πρόκειται να παραδεχθεί τις τραγικές συνέπειες των πολιτικών του. Οταν ρωτήθηκε την Κυριακή, αν θα πρέπει να προσλάβει εκ νέου προσωπικό στη NOAA, απάντησε, «δεν νομίζω»…
Το χρονικό της καταστροφής
Παρά τις ειδοποιήσεις που είχε εκδώσει η μετεωρολογική υπηρεσία από την Πέμπτη, η σφοδρότητα των βροχοπτώσεων και η ταχύτητα ανόδου της στάθμης των νερών την νύχτα που ακολούθησε, έσπειραν τον θάνατο και την καταστροφή στο Τέξας.
Οι προηγούμενες σοβαρές πλημμύρες στην πολιτεία του Τέξας σημειώθηκαν το 2017 όταν επλήγη από τον τυφώνα Harvey με τον απολογισμό να ανέρχεται σε 89 νεκρούς, σύμφωνα με NOAA.
Τα περισσότερα από τα θύματα -τουλάχιστον 68 – προέρχονται από την κομητεία του Κερ, βορειοδυτικά του Σαν Αντόνιο, όπου η στάθμη των υδάτων του ποταμού Γκουανταλούπε ανέβηκε ξαφνικά.
Η κομητεία του Κερ είναι γνωστή για το ήπιο κλίμα της, τα υδάτινα πάρκα αναψυχής και τα θέρετρα. Ανάμεσά τους, το Camp Mystic, χριστιανική κατασκήνωση κοριτσιών 8-18 ετών, βρίσκεται στις όχθες του ποταμού και χτυπήθηκε σκληρά.
Τρεις ακόμη κομητείες που βρίσκονται ανατολικότερα, κοντά στην πρωτεύουσα του Οστιν του Τέξας, το Τράβις, το Γουίλιαμσον και το Μπερνέτ, και διαρρέονται από τον Γκουανταλούπε ή μικρότερους ποταμούς, θρηνούν επίσης θύματα.
Σε όλες τις περιοχές αυτές, τα ασβεστολιθικά πετρώματα αποτελούν βασικό γεωλογικό παράγοντα που αυξάνει την ταχύτητα και την σφοδρότητα των πλημμυρικών φαινομένων ευνοώντας την πολύ ταχεία απορροή των υδάτων μετά τον κορεσμό του εδάφους, σύμφωνα με ειδικό που μίλησε στο δημόσιο αμερικανικό ραδιόφωνο.
Την Πέμπτη 3 Ιουλίου αργά το απόγευμα, το National Weather Service της περιοχής Οστιν-Σαν Αντόνιο εξέπεμψε την πρώτη ειδοποίηση για πλημμύρες στην κομητεία του Κερ και τα περίχωρά της, προειδοποιώντας για σφοδρές βροχοπτώσεις, για ύψος βροχής 18 cm, δηλαδή για όγκο 170 λίτρων νερού ανά τετραγωνικό μέτρο.
Η πρώτη ειδοποίηση για πλημμύρες μεταδόθηκε στις 23:41 τοπική ώρα και ακολούθησε στη 1:14, η ανακοίνωση για «μείζονα» κίνδυνο για τις κομητείες του Κερ και της Μπαντέρα. Τότε μεταδόθηκαν οι ειδοποιήσεις μέσω των κινητών τηλεφώνων και των ραδιοφώνων.
Οι ειδοποιήσεις «Flash Flood Emergency», το υψηλότερο επίπεδο συναγερμού, ακολούθησαν στις 4:00 και στις 5:30 -σε μία ώρα που πολλοί άνθρωποι κοιμούνταν και είχαν απενεργοποιήσει τα τηλέφωνά τους – για την κομητεία του Κερ και τις όχθες του ποταμού Γκουανταλούπε.
Τα μηνύματα προειδοποιούσαν για κίνδυνο απώλειας ζωών και ζητούσαν εκκένωση των ζωνών που αναμένονταν να πλημμυρίσουν.
Στην καρδιά της νύχτας, η στάθμη των υδάτων του ποταμού Γκουανταλούπε ανέβηκε κατά 6-9 μέτρα ανάλογα με την περιοχή, τα νερά πλημμύρισαν την γύρω περιοχή, έκοψαν δρόμους και κατέστρεψαν φράγματα.
Για τις κομητείες του Τράβις και το Μπερνέτ, οι ειδοποιήσεις εστάλησαν την επόμενη νύχτα της 4ης προς την 5η Ιουλίου.
Η καταστροφή επανέφερε την συζήτηση για την βελτίωση των συστημάτων συναγερμού σε αγροτικές περιοχές που δεν έχουν καλή κάλυψη από τα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας, καθώς και το θέμα του συντονισμού ανάμεσα στις τοπικές και τις ομοσπονδιακές αρχές για να διασφαλισθεί ότι οι ειδοποιήσεις εκπέμπονται γρήγορα και αποτελεσματικά παντού.
