Στα τέλη της δεκαετίας του 1980, όταν η διάδοση των υπερήχων διευκόλυνε τον προσδιορισμό φύλου ενός εμβρύου, άρχισε να συμβαίνει κάτι πολύ ανησυχητικό: Οι γονείς που ήθελαν απεγνωσμένα ένα αγόρι, αλλά δεν ήθελαν μια μεγάλη οικογένεια –ή, όπως στην Κίνα, δεν τους επιτρεπόταν να έχουν πάνω από ένα παιδί– τερμάτιζαν συστηματικά τις κυήσεις θήλεων εμβρύων. Τον τελευταίο καιρό, η τάση φαίνεται να αντιστρέφεται, γράφει ο Economist, και η συστηματική αυτή «φυλοκτονία» δείχνει να παίρνει τέλος.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, μεταξύ των μωρών που γεννήθηκαν το 2000, έλειπαν 1,6 εκατομμύρια κορίτσια από τον αριθμό που θα περίμενε κανείς στατιστικά, δεδομένης της φυσικής αναλογίας των δύο φύλων κατά τη γέννηση. Φέτος, ο αριθμός αυτός είναι κοντά στις 200.000 και εξακολουθεί να μειώνεται.

Η μεταστροφή αυτή συμβαίνει εκπληκτικά γρήγορα, παρατηρεί ο Economist. Η φυσική αναλογία είναι περίπου 105 αγόρια για κάθε 100 κορίτσια. Επειδή τα αγόρια είναι ελαφρώς πιο πιθανό να πεθάνουν μικρά, αυτό οδηγεί, αργότερα, σε ισορροπία. Η αναλογία φύλων κατά τη γέννηση, που κάποτε ήταν τρομερά ασύμμετρη σε όλη την Ασία, έχει γίνει πλέον πιο ομοιόμορφη. Στην Κίνα, κατά την κορύφωση του φαινομένου, το 2006, γεννήθηκαν 117,8 αγόρια ανά 100 κορίτσια. Πέρυσι, τα αγόρια που αναλογούσαν σε 100 κορίτσια ήταν 109,8. Στην Ινδία, από 109,6 αγόρια ανά 100 κορίτσια, το 2010, πέρυσι ήταν 106,8 αγόρια. Η Νότια Κορέα έχει πλέον επιστρέψει πλήρως στο φυσιολογικό, έχοντας φτάσει στο συγκλονιστικό επίπεδο των 115,7 αγοριών ανά 100 κορίτσια, το 1990.

Το 2010, ο Economist αποκάλεσε τις μαζικές αμβλώσεις κοριτσιών «φυλοκτονία» στο εξώφυλλό του. «Η παγκόσμια παρακμή αυτής της μάστιγας είναι μια ευλογία», γράφει τώρα. Πρώτον, υποδηλώνει μια υποχώρηση των παραδόσεων που την υποστήριζαν: την έντονη πεποίθηση ότι οι άνδρες έχουν μεγαλύτερη σημασία και την προσδοκία, σε ορισμένους πολιτισμούς, ότι μια κόρη θα μεγαλώσει για να υπηρετήσει την οικογένεια του συζύγου της, επομένως οι γονείς χρειάζονται έναν γιο για να φροντίζει τους ίδιους στα γεράματα. Τέτοιες σεξιστικές ιδέες δεν έχουν εξαφανιστεί, αλλά τα στοιχεία ότι εξασθενούν είναι ευοίωνα.

Πέραν αυτού, η επιλεκτική άμβλωση λόγω φύλου καταδίκασε εκατομμύρια «πλεονάζοντες» άνδρες σε μια ζωή αγαμίας. Πολλοί από αυτούς δυσανασχετούσαν έντονα. Και η οργή τους ήταν κοινωνικά αποσταθεροποιητική, καθώς οι νέοι, απογοητευμένοι εργένηδες είναι πιο επιρρεπείς στη βία. Μια μελέτη σε έξι ασιατικές χώρες διαπίστωσε ότι οι στρεβλές αναλογίες φύλων οδήγησαν σε αύξηση των βιασμών. Κάποιοι ερευνητές συνέδεσαν την ανισορροπία με την αύξηση του βίαιου εγκλήματος στην Κίνα, με την αυταρχική αστυνόμευση για την καταστολή της, και με τον αυξημένο κίνδυνο εμφύλιων συγκρούσεων ή ακόμη και πολέμου προς άλλες χώρες. Η εξασθένηση της προτίμησης για αγόρια θα κάνει ένα μεγάλο μέρος του κόσμου αρκετά ασφαλέστερο, σημειώνει ο Εconomist.

Σε ορισμένες περιοχές, εν τω μεταξύ, η τάση δεν μειώνεται απλώς, αλλά αντιστρέφεται εντελώς και αναδύεται μια νέα προτίμηση για τα κορίτσια. Ομως, οι γονείς δεν κάνουν έκτρωση στα αγόρια επειδή είναι αγόρια. Καμία μεγάλη χώρα δεν έχει ακόμη αξιοσημείωτο πλεόνασμα κοριτσιών. Η προτίμηση για κορίτσια καταγράφεται, κυρίως, στις δημοσκοπήσεις.

Τα ζευγάρια, στην Ιαπωνία, που θέλουν μόνο ένα παιδί, προτιμούν κατά πολύ αυτό να είναι κορίτσι. Στην Αμερική και τη Σκανδιναβία, τα ζευγάρια είναι πιο πιθανό να αποκτήσουν περισσότερα παιδιά, αν τα πρώτα παιδιά τους είναι αγόρια, γεγονός που υποδηλώνει ότι συνεχίζουν να προσπαθούν για ένα κορίτσι. Οταν επιδιώκουν να υιοθετήσουν, τα ζευγάρια πληρώνουν επιπλέον για ένα κορίτσι. Οταν υποβάλλονται σε υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, σε χώρες όπου η επιλογή φύλου είναι νόμιμη (για μη ιατρικούς λόγους), οι γυναίκες επιλέγουν όλο και περισσότερο κόρες.

Οι γονείς προτιμούν τα κορίτσια για διάφορους λόγους, αναφέρει ο Economist. Κάποιοι πιστεύουν ότι θα είναι πιο εύκολο να τα μεγαλώσουν ή εκτιμούν αυτά που θεωρούν «γυναικεία χαρακτηριστικά». Σε ορισμένες χώρες μπορεί να υποθέτουν ότι η φροντίδα των ηλικιωμένων γονέων είναι «υποχρέωση» της κόρης.

Ωστόσο, η προτίμηση για ένα κορίτσι αντανακλά επίσης τις αυξανόμενες ανησυχίες για τις προοπτικές των αγοριών. Τα αγόρια ήταν πάντα πιο πιθανό να μπλέξουν σε μπελάδες: παγκοσμίως, το 93% των φυλακισμένων είναι άνδρες. Σε μεγάλο μέρος του κόσμου, έχουν επίσης μείνει πίσω από τα κορίτσια, σε ακαδημαϊκό επίπεδο. Στις πλούσιες χώρες, το 54% των νεαρών γυναικών έχουν πτυχίο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, σε σύγκριση με το 41% των νεαρών ανδρών. Οι άνδρες εξακολουθούν να υπερεκπροσωπούνται στις αίθουσες συνεδριάσεων, αλλά και σε ερμητικά κλειστά υπνοδωμάτια, στα οποία απομονώνονται θυμωμένοι.

Οι κυβερνήσεις δικαίως ανησυχούν για τα προβλήματα των αγοριών. Επειδή τα αγόρια ωριμάζουν αργότερα από τα κορίτσια, κάποιοι υποστηρίζουν ότι θα μπορούσαν να μένουν έναν επιπλέον χρόνο στο σχολείο. Κάποιοι πιστεύουν ότι θα έπρεπε να υπάρχουν περισσότεροι άντρες δάσκαλοι, ειδικά στο δημοτικό σχολείο, όπου είναι ελάχιστοι, προκειμένου να αποτελούν πρότυπα. Η καλύτερη επαγγελματική κατάρτιση θα μπορούσε να ωθήσει τα αγόρια σε θέσεις εργασίας που οι άνδρες αποφεύγουν, όπως η νοσηλευτική. Η ανάπτυξη πολιτικών για την υποστήριξη των αγοριών που δυσκολεύονται δεν σημαίνει απαραίτητα ότι τα κορίτσια θα βρίσκονται σε μειονεκτική θέση, όπως ακριβώς η συνταγογράφηση γυαλιών σε κάποιον με κακή όραση δεν βλάπτει όσους έχουν όραση 20/20, σημειώνει ο Economist.

Στο μέλλον, η τεχνολογία θα προσφέρει στους γονείς περισσότερες επιλογές. Οταν καταστεί δυνατό να τροποποιηθούν τα γονίδια ώστε να αποφευχθούν φρικτές κληρονομικές ασθένειες, όσοι μπορούν, δεν θα διστάσουν να το κάνουν. Αλλά τι θα γίνει αν οι νέες τεχνολογίες για την επιλογή φύλου γίνουν ευρέως διαδεδομένες; Τα ζευγάρια που υποβάλλονται σε θεραπεία γονιμότητας μπορούν ήδη να επιλέξουν σπέρμα με χρωμοσώματα Χ ή να προσδιορίσουν το φύλο ενός εμβρύου μέσω γενετικών εξετάσεων. Τέτοιες τεχνικές είναι ακριβές, αλλά θα γίνουν φθηνότερες.

Επίσης, περισσότεροι γονείς που συλλαμβάνουν παιδιά με τον παραδοσιακό τρόπο είναι πιθανό να χρησιμοποιήσουν φθηνό, αιματολογικό έλεγχο τις πρώτες εβδομάδες της εγκυμοσύνης για να μάθουν το φύλο του εμβρύου. Οσοι προσπαθούν να αποκτήσουν κορίτσι, μπορεί στη συνέχεια να χρησιμοποιήσουν χάπια για να αποφύγουν να αποκτήσουν αγόρι. Ποιες θα μπορούσαν να είναι οι συνέπειες εάν προέκυπτε μια νέα ανισορροπία; Μια μελλοντική γενιά με σημαντικά περισσότερες γυναίκες από ό,τι άνδρες;

Δεν θα ήταν τόσο άσχημο όσο ο υπερβολικά μεγάλος αριθμός ανδρών. Ενα πλεόνασμα ανύπαντρων γυναικών είναι απίθανο να καταλήξει σωματικά κακοποιητικό. Μπορούμε να υποθέσουμε ότι ένας κόσμος που αποτελείται κυρίως από γυναίκες θα ήταν πιο ειρηνικός και θα διοικούνταν καλύτερα, γράφει ο Economist. Ομως, εάν οι γυναίκες αποτελέσουν κάποτε μια μεγάλη πλειοψηφία, ορισμένοι άνδρες θα μπορούσαν να εκμεταλλευτούν τη διαπραγματευτική θέση τους στην αγορά ζευγαρώματος, καθιστώντας εαυτόν πιο απρόθυμο να δεσμευτούν σε μια σχέση. Για πολλές ετεροφυλόφιλες γυναίκες, αυτό θα δυσκόλευε πολύ τη διαδικασία εύρεσης συντρόφου.

Η υποχώρηση του πολέμου κατά των κοριτσιών είναι ένας λόγος για να γιορτάσουμε, καταλήγει ο Economist. Και πρέπει να επιμείνουμε, να τελειώσει οριστικά. Δεν πρέπει, όμως, να υποθέτουμε ότι αυτό που θα ακολουθήσει θα είναι απλό ή χωρίς προβλήματα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News