Ο καρκίνος των ωοθηκών αποτελεί τον δεύτερο πιο συχνό γυναικολογικό καρκίνο με τη μεγαλύτερη θνησιμότητα, κυρίως επειδή διαγιγνώσκεται καθυστερημένα, όταν πια βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο.
Η χειρουργική αντιμετώπιση παραμένει ακρογωνιαίος λίθος στη θεραπευτική προσέγγιση, με στόχο την αφαίρεση όλου ή σχεδόν όλου του ορατού όγκου.
Διακρίνονται δύο κύριες στρατηγικές χειρουργικής παρέμβασης: η πρωτογενής χειρουργική επέμβαση και η ενδιάμεση μετά από χημειοθεραπεία.
Οι ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής (Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ Δρ. Μαρία Καπαρέλου (Παθολόγος – Ογκολόγος) και Θάνος Δημόπουλος (τ. Πρύτανης ΕΚΠΑ, Καθηγητής Θεραπευτικής – Ογκολογίας – Αιματολογίας, Διευθυντής Θεραπευτικής Κλινικής) αναφέρουν ότι η επιλογή μεταξύ πρωτογενούς και ενδιάμεσης χειρουργικής παρέμβασης στον καρκίνο των ωοθηκών πρέπει να καθοδηγείται από διεπιστημονική αξιολόγηση, με γνώμονα την ασφάλεια της ασθενούς και τη δυνατότητα πλήρους αφαίρεσης του όγκου. Η σύγχρονη προσέγγιση επιδιώκει την εξατομικευμένη θεραπεία με βάση τις δυνατότητες εξαίρεσης και τη γενική κατάσταση της ασθενούς.
Η μελέτη φάσης 3 TRUST, η οποία παρουσιάστηκε πρόσφατα στο ASCO 2025 – το ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Κλινικής Ογκολογίας, στο οποίο παρουσιάζονται όλες οι εξελίξεις στην αντιμετώπιση του καρκίνου – συνέκρινε τις δύο αυτές θεραπευτικές στρατηγικές σε γυναίκες με προχωρημένο, αλλά χειρουργικά εξαιρέσιμο, καρκίνο ωοθηκών.
O σχεδιασμός της μελέτης περιελάμβανε δύο ομάδες, η μία αφορούσε πρωτογενή χειρουργική επέμβαση πριν τη χημειοθεραπεία και η άλλη χημειοθεραπεία με επακόλουθη ενδιάμεση επέμβαση.
Οσον αφορά την επιβίωση χωρίς εξέλιξη νόσου σε κέντρα με υψηλή χειρουργική εμπειρία και σε όσες ασθενείς πέτυχαν πλήρη εκτομή, η πρωτογενής χειρουργική επέμβαση οδήγησε σε σημαντικά μεγαλύτερη επιβίωση χωρίς εξέλιξη νόσου: 22,2 μήνες έναντι 19,7 μηνών στην ομάδα της χημειοθεραπείας με επακόλουθη ενδιάμεση κυτταρομειωτική επέμβαση.
Ωστόσο, στην συνολική επιβίωση, η διαφορά μεταξύ των δύο επιλογών δεν θεωρήθηκε στατιστικά σημαντική.
Σε εξειδικευμένα κέντρα, η πρωτογενής χειρουργική επέμβαση εξακολουθεί να αποτελεί αξιόπιστη θεραπευτική προσέγγιση, τουλάχιστον από άποψη επιβίωσης χωρίς εξέλιξη νόσου. Η επέμβαση μετά από χημειοθεραπεία παραμένει μια θεμιτή επιλογή, ειδικά για ασθενείς με υψηλό χειρουργικό κίνδυνο ή αναμενόμενη μη επίτευξη πλήρους εκτομής του όγκου.
Η μελέτη TRUST αποδεικνύει, σύμφωνα με τους ιατρούς, ότι σε ασθενείς με χειρουργικά προσπελάσιμο προχωρημένο καρκίνο ωοθηκών, η πρωτογενής χειρουργική επέμβαση προσφέρει ένα μετρήσιμο πλεονέκτημα στην επιβίωση χωρίς εξέλιξη νόσου, αλλά δεν επιφέρει σημαντική διαφορά στη συνολική επιβίωση.
Αυτό υποδηλώνει ότι μπορεί μεν να καθυστερήσει την υποτροπή, αλλά δεν παρατείνει απαραίτητα την συνολική επιβίωση.
Επομένως, το ποια μέθοδος θα ακολουθηθεί είναι μια πολυπαραγοντική απόφαση,
Σε ασθενείς με υψηλό χειρουργικό κίνδυνο ή ανεπαρκείς προϋποθέσεις για πλήρη εκτομή του όγκου, η χημειοθεραπεία πριν τη χειρουργική αφαίρεση παραμένει μια αξιόπιστη επιλογή. Ομως στις βέλτιστες συνθήκες και με εξειδικευμένες ομάδες, η πρωτογενής επέμβαση διατηρεί τη θέση της ως πρώτη γραμμή παρέμβασης για βελτίωση της επιβίωσης χωρίς εξέλιξη νόσου.
