Ο νότιος πόλος του Ηλιου απεικονίζεται σε όλο του το μεγαλείο για πρώτη φορά, μέσω σειράς φωτογραφιών που εστάλησαν από το βρετανικής κατασκευής διαστημόπλοιο Solar Orbiter. Η κάτω πλευρά του Ηλίου ήταν μέχρι σήμερα σχεδόν αόρατη, καθώς η Γη και όλα τα διαστημόπλοια περιστρέφονται μέσα σε έναν επίπεδο δίσκο γύρω από τον ισημερινό του.

Για πρώτη φορά, το Solar Orbiter μετακινήθηκε σε κεκλιμένη τροχιά 17 μοιρών κάτω από τον ισημερινό του, προσφέροντας μια νέα οπτική του μεγαλύτερου αστέρα μας. Οπως αναφέρει η βρετανική Telegraph, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) ανακοίνωσε ότι «αυτές είναι οι πρώτες εικόνες του νότιου πόλου του Ηλιου που λαμβάνει η ανθρωπότητα».

«Ο Ηλιος είναι το πλησιέστερο άστρο μας, δωρητής ζωής και πιθανός παράγων διατάραξης των σύγχρονων διαστημικών και επίγειων συστημάτων ενέργειας, επομένως είναι επιτακτική ανάγκη να κατανοήσουμε πώς λειτουργεί και να μάθουμε να προβλέπουμε τη συμπεριφορά του. Αυτές οι νέες μοναδικές εικόνες του Solar Orbiter αποτελούν την απαρχή μιας νέας εποχής στην ηλιακή επιστήμη», αναφέρει χαρακτηριστικά η ESA.

Το Solar Orbiter, το οποίο είναι αποτέλεσμα κοινοπραξίας μεταξύ της ESA και της NASA, εκτοξεύτηκε από το Ακρωτήριο Κανάβεραλ της Φλόριντα το 2020 και έκανε δύο χρόνια για να φθάσει στον Ηλιο. Κατασκευασμένο από την Airbus, το σκάφος σχεδιάστηκε για να τραβά πρωτοφανείς εικόνες του Ηλιου, που θα βοηθήσουν στην πρόβλεψη επικίνδυνων ηλιακών εκλάμψεων εγκαίρως για την εφαρμογή αντίμετρων – όπως η υποστήριξη σταθμών παραγωγής ενέργειας.

Παρότι οι ακραίες ηλιακές καταιγίδες είναι σπάνιες, μικρότερες εκλάμψεις έχουν προκαλέσει εκτεταμένες διαταραχές τις τελευταίες δεκαετίες, όπως μια γεωμαγνητική καταιγίδα που άφησε έξι εκατομμύρια Καναδούς χωρίς ρεύμα το 1989. Πρόσφατη ανάλυση καταδεικνύει ότι «σοβαρές» μαγνητικές καταιγίδες έχουν σημειωθεί σε 42 από τα τελευταία 150 χρόνια, ενώ «τεράστιες» υπερκαταιγίδες συμβαίνουν κατά μέσο όρο έξι φορές κάθε 150 χρόνια.

Η βρετανική κυβέρνηση ανησυχεί τόσο πολύ για τον διαστημικό καιρό, που πλέον περιλαμβάνει τα φαινόμενα του στο Εθνικό Μητρώο Κινδύνων. Μέσα στα επόμενα χρόνια, το Solar Orbiter θα γείρει την τροχιά του ακόμη περισσότερο, οπότε αναμένονται ακόμα καλύτερες φωτογραφίες.

Επιστήμονες της ESA μιλούν στην Telegraph για «ένα πρώτο βήμα μιας κλιμακούμενης προσπάθειας του Solar Orbiter» και για «ολοένα και καλύτερες εικόνες των πολικών περιοχών του Ηλιου». Προσθέτουν ότι αυτά τα δεδομένα θα μεταμορφώσουν την επιστημονική κατανόηση του μαγνητικού πεδίου του αστέρα, του ηλιακού ανέμου και της ηλιακής δραστηριότητας.

Οι αστρονόμοι ελπίζουν να κατανοήσουν πώς κινείται η ύλη στα εξωτερικά στρώματα του Ηλιου και γιατί το μαγνητικό πεδίο του αστέρα αντιστρέφεται κάθε 11 χρόνια. Το πρώτο επιστημονικό εύρημα των πολικών παρατηρήσεων του Solar Orbiter είναι η ανακάλυψη ότι στον νότιο πόλο, το μαγνητικό πεδίο του Ηλιου είναι επί του παρόντος σε χαοτική κατάσταση.

Ενας φυσιολογικός μαγνήτης διαθέτει σαφή βόρειο και νότιο πόλο. Αλλά οι μετρήσεις μαγνητικού πεδίου του Ηλιου δείχνουν ότι τα μαγνητικά πεδία τόσο της βόρειας όσο και της νότιας πολικότητας συνυπάρχουν στον νότιο πόλο του κατά τη διάρκεια της μέγιστης ηλιακής δραστηριότητας – ένα φαινόμενο που αποκαλείται «ηλιακό μέγιστο» και το βιώνουμε στις μέρες μας. Σε πέντε έως έξι χρόνια, η μαγνητική δραστηριότητα των ηλιακών πόλων αναμένεται να γίνει πιο ομαλή.

Ο τρόπος με τον οποίο συμβαίνει αυτή η συσσώρευση δεν είναι ακόμη πλήρως κατανοητός – γιαυτό το Solar Orbiter έφτασε σε υψηλά γεωγραφικά πλάτη ακριβώς την κατάλληλη στιγμή, ώστε να παρακολουθήσει ολόκληρη τη διαδικασία από τη μοναδική και πλεονεκτική του οπτική γωνία. Για τους επιστήμονες, οι πόλοι του Ηλιου παραμένουν αχαρτογράφητη περιοχή.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News