Τον σημαντικό ρόλο της διατροφής για τη διατήρηση της υγείας μας αλλά και το γεγονός ότι αποτελεί κομβικό τμήμα ενός θεραπευτικού συνόλου για την αντιμετώπιση ασθενειών, επιβεβαιώνει μία ακόμη μελέτη. Σύμφωνα με αυτή, αλλαγές στο καθημερινό διαιοτολόγιο, όπως ο περιορισμός των γαλακτοκομικών και του αλκοόλ, θα μπορούσαν να μειώσουν τον πόνο της ενδομητρίωσης, τουλάχιστον στις  μισές γυναίκες, οι οποίες ζουν με αυτή την ύπουλη πάθηση.

Πρόκειται για τη μεγαλύτερη διεθνή έρευνα που διεξήχθη ποτέ σχετικά με τη διατροφή και την ενδομητρίωση, καθώς συμμετείχαν σε αυτήν 2.599 εθελόντριες από 51 χώρες, καταλήγοντας σε έναν πολύτιμο (αν και χρειάζεται περαιτέρω τεκμηρίωση) διατροφικό οδηγό.

Αναλυτικότερα τα δεδομένα δείχνουν ότι το 45% των ασθενών πουσταμάτησαν να καταναλώνουν γλουτένη και το 45% όσων έκοψαν τα γαλακτοκομικά, παρουσίασαν βελτίωση στον πόνο τους. Όταν πάλι, οι γυναίκες περιόρισαν την καφεΐνη στη διατροφή τους, βίωσαν σημαντική ανακούφιση σε ποσοστό 43%. Αντίστοιχα, το 53% των γυναικών που περιόρισαν το αλκοόλ ανέφεραν το ίδιο.

«Αισθανόμαστε πραγματικά ότι βρισκόμαστε μπροστά σε κάτι πολύ μεγάλο σχετικά με την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο η διατροφή επηρεάζει τα συμπτώματα της ενδομητρίωσης», δήλωσε στον Guardian η Φιλίπα Σόντερς, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης και καθηγήτρια του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου. Και συμπλήρωσε με νόημα ότι είναι «ιδιαίτερα σημαντικό για τις γυναίκες να αισθάνονται ότι μπορούν να κάνουν κάτι για τον εαυτό τους, αντιμετωπίζοντας τον πόνο τους».

Πώς όμως, οι διατροφικές αλλαγές επηρεάζουν τα επίπεδα του πόνου; Οι επιστήμονες αναφέρουν στη μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό JAMA Network Open του Αμερικανικού Ιατρικού Συλλόγου, ότι οι αλλαγές στη διατροφή, με μείωση ή πλήρη αποχή από τα γαλακτοκομικά και τη γλουτένη, πιθανώς να επιφέρουν αλλαγές στα βακτήρια του εντέρου.

Η δε μείωση της καφεΐνης μπορεί να συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας (και ποσότητας) του ύπνου. Και ως γνωστόν, ο πόνος συχνά επιδεινώνεται εξ’ αιτίας της κούρασης και της αυπνίας. Οσο για τα οφέλη που μαρτυρούν οι ασθενείς έπειτα από τον περιορισμό των αλκοολούχων ποτών, η πιθανότερη εξήγηση που δίνουν οι ερευνητές είναι η εξής: Το  αλκοόλ έχει παρόμοια επίδραση στα κύτταρα με τα οιστρογόνα – την ορμόνη που τροφοδοτεί την ενδομητρίωση.

Εκτός τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα

Ο αποκλεισμός (ή έστω ο αυστηρός περιορισμός) ορισμένων τροφών από το καθημερινό διαιτολόγιο των ασθενών μπορεί, επίσης,  να μειώσει τα βακτήρια στο έντερο που τροφοδοτούν τη φλεγμονή. Όπως προκύπτει από την ίδια μελέτη σχεδόν το 40% των ερωτηθέντων ανέφερε μειωμένο πόνο όταν έκαναν μία διατροφική …στροφή, αποφεύγοντας τα έτοιμα γεύματα, τα παγωτά και τα γλυκά, τα οποία είναι γνωστό ότι μεταβάλλουν το μικροβιώμα του εντέρου.

Από την άλλη, αρκετές γυναίκες αποκάλυψαν ότι οι ενοχλήσεις τους εντείνονταν λόγω του «φουσκώματος» που τους προκαλούσε το σκόρδο και το κρεμμύδι – παρ’ ότι τα βολβώδη αυτά λαχανικά έχουν πολλά οφέλη για τον οργανισμό.

Εντούτοις και παρά τις σημαντικές αυτές παρατηρήσεις, οι ειδικοί αναφέρουν στον Guardian ότι οι ασθενείς θα πρέπει να συμβουλεύονται το γιατρό τους προτού υιοθετήσου οποιεσδήποτες διατροφικές αλλαγές και συνήθειες. Και συμπληρώνουν πως είναι αναγκαίο να διεξαχθούν μεγαλύτερες μελέτες ώστε να συγκεντρωθούν αδιάσειστα στοιχεία σχετικά με το πώς η διατροφή μπορεί να επηρεάσει την ενδομητρίωση, συμπεριλαμβάνοντας παράλληλα μετρήσεις της φλεγμονής και του πόνου που βιώνουν οι συμμετέχοντες σε αυτές.

«Αυτή η πάθηση είναι τόσο ανεξερεύνητη και υπάρχουν τόσα πολλά ακόμη να ανακαλύψουμε, αλλά υπάρχουν όλο και περισσότερες ενδείξεις ότι τα βακτήρια του εντέρου μπορεί να παίζουν ρόλο στα συμπτώματα», τονίζει στον Guardian η Φρανσέσκα Χερν – Γιτς, επικεφαλής της μελέτης από το Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου.

Το ημερολόγιο μπορεί να κάνει τη διαφορά

Πέρα από τα δεδομένα που έφερε στο φως η νέα αυτή μελέτη, οι επιστήμονες επιβεβαιώνουν εμπειρικά τον ρόλο της διατροφής, επικαλούμενοι ιστορίες ασθενών τους. Ενας εξ’ αυτών είναι και ο Τζο Χάνλεϊ, ειδικός σύμβουλος του Endometriosis UK (ΜΚΟ αφιερωμένη στην εν λόγω γυναικολογική πάθηση): «Εχω ακούσει πολλές ιστορίες επιτυχίας για βελτίωση του πόνου από ασθενείς που έκαναν διατροφικές αλλαγές». Ο ίδιος όμως, σπεύδει να προσθέσει ότι «δυστυχώς άλλοι δεν ανέφεραν καμία βελτίωση».

Και συνεχίζει ως εξής: «Μια αντιφλεγμονώδης δίαιτα – που περιλαμβάνει δηλαδή,  φρούτα, λαχανικά, φασόλια, ρεβίθια,  δημητριακά  ολικής άλεσης, ξηρούς καρπούς, σπόρους, ελαιόλαδο, ψάρια και πουλερικά – μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της φλεγμονώδους αντίδρασης του οργανισμού».

Αντιθέτως, τα  τρόφιμα που περιέχουν επεξεργασμένα σάκχαρα, υδατάνθρακες, ανθυγιεινά λίπη, γαλακτοκομικά, κόκκινα και επεξεργασμένα κρέατα … μπορούν να δημιουργήσουν φλεγμονή. «Θα συμβούλευα τις ασθενείς να τηρούν ένα ημερολόγιο τροφίμων και συμπτωμάτων, το οποίο θα τις βοηθήσει να εντοπίσουν τυχόν τροφικούς εκλυτικούς παράγοντες», καταλήγει.

Ο «κρυφός» πόνος

Η ενδομητρίωση αφορά περίπου μια στις δέκα γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας και ευθύνεται για χρόνιο πόνο αλλά και προβλήματα αναπαραγωγής.

Εκδηλώνεται όταν ο ιστός από το ενδημήτριο αναπτύσσεται εκτός μήτρας (π.χ. στο περιτόναιο και πάνω από τις ωοθήκες), εντούτοις η έρευνα δεν έχει αποσαφηνίσει πλήρως τα ακριβή αίτια, ούτε έχει εντοπίσει μια οριστική θεραπεία (αντιμετωπίζεται φαρμακευτικά, χειρουργικά όταν το πρόβλημα είναι εκτεταμένο ή και συνδυαστικά).

Λόγω όμως, των μη ειδικών συμπτωμάτων πολλές γυναίκες ταλαιπωρούνται επί χρόνια (μπορεί να υποφέρουν ακόμη και μια ολόκληρη δεκαετία) έως την τελική διάγνωση. Η πάθηση προκαλεί σε μεγάλο βαθμό πόνο στην περιοχή της πυέλου, ο οποίος συχνά επιδεινώνεται κατά τη διάρκεια της περιόδου. Επίσης,  πολλές ασθενείς αναφέρουν ισχιακό πόνο ενώ άλλοι βιώνουν ενοχλήσεις στο στήθος ή στις αρθρώσεις, επηρεάζοντας ολόκληρο το σώμα.

Ο λόγος, δε, που οι επιστήμονες στρέφονται στον ρόλο της διατροφής είναι διότι έχουν παρατηρήσει ότι ο ιστός της ενδομητρίωσης είναι ικανός να αναπτύσσει νέα νευρικά κύτταρα -τα κύτταρα που μεταδίδουν το αίσθημα του πόνου- , κάνοντας τα υπάρχοντα ακόμη πιο ενεργά. Εν τω μεταξύ έχει τεκμηριωθεί ότι η φλεγμονή πυροδοτεί τα σήματα πόνου, εξ ου και οι ειδικοί εστιάζουν στην ανακούφιση που πιθανόν να προσφέρουν οι τροφές με αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.

 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News