Πριν από 25 χρόνια, και πριν τα social media, η είδηση του θανάτου του αγαπημένου σου καλλιτέχνη οδηγούσε σε μούδιασμα και σε πένθος. Και συνήθως σε ένα τηλεφώνημα σε κάποιον φίλο με τον οποίο μοιραζόσουν το πάθος και την αγάπη για τον δημιουργό. Για να θυμηθείτε μια συναυλία που είχατε πάει μαζί, έναν δίσκο που ακούγατε ταξιδεύοντας ή μια θεατρική παράσταση.

Σήμερα, στην εποχή των social media, δεν υπάρχει πια χρόνος για τέτοια πράγματα. Η στιγμή της απώλειας και της συγκίνησης δεν κρατά πολύ, καθώς, όπως διαπιστώνουμε από την ταχύτητα με την οποία εκδηλώνονται τα πράγματα στα social media, πολύ γρήγορα αρχίζει ένα αίσθημα αγωνίας και πυρετικής εγρήγορσης. Για να βρει κανείς μια φωτογραφία με τον εκλιπόντα στα galleries του κινητού του, να θυμηθεί μια ιστορία από τότε που τον συνάντησε και να προλάβει, τρέχοντας και ασθμαίνοντας, να κάνει μια ανάρτηση.

Μοιάζουμε με τα συμπαθή πλασματάκια στις ταινίες «Κρίτερς» και «Γκρέμλινς» της δεκαετίας του 1980, που έτρεχαν όλα μαζί με μανία, με τα κοφτερά τους τα δοντάκια. Για πάρα πολλούς δεν υπάρχει πια λύπη και περισυλλογή. Υπάρχουν μόνο στρες, αγωνία και χαρά (σαν λύτρωση) που βρήκαν τη φωτογραφία και τη μοιράζονται. Γιατί δεν έχει σημασία αυτός που έφυγε, σημασία έχουμε εμείς – και είναι επείγον να μάθει ο κόσμος πόσο σημαντικοί είμαστε εμείς, που τον γνωρίζαμε.

Aλλά και να μην τον γνωρίζαμε, το γεγονός ότι ακούγαμε τα τραγούδια του στις Σπέτσες, στην Πάρο ή στο αυτοκίνητο πριν από 20 ή 30 χρόνια είναι κάτι σημαντικό, που πρέπει να προβληθεί στα social media για να έναν πολύ απλό λόγο. Για να μη συσκοτιστεί η αλήθεια τού πόσο ενδιαφέροντες είμαστε εμείς ως άνθρωποι, του πόσο ξεχωριστή και υψηλού επιπέδου ζωή ζούμε και, κυρίως, για να μην προλάβουν άλλοι, που θα σπεύσουν γρηγορότερα, να μας κλέψουν τη δόξα.

Κάπως έτσι τα social media μοιάζει να έχουν προκαλέσει ένα φαινόμενο μαζικού ετεροπροσδιορισμού στις ψυχικές αντιδράσεις μας όταν φεύγει από τη ζωή μια σπουδαία και δημοφιλής προσωπικότητα. Επειδή υπάρχουν το Facebook και το Istagram, είναι δηλαδή εκεί και μας περιμένει το γήπεδο της αυτοπροβολής, μας πιάνει μια πρεμούρα και βιώνουμε πια τις απώλειες διαφορετικά.

Η βαριά απώλεια του Διονύση Σαββόπουλου την Τρίτη (21/10) άνοιξε τους κρουνούς του αισθήματος σε όλη την Ελλάδα. Και πέρα από το σοκ και τη βουβή συγκίνηση, το φαινόμενο της αυτοπροβολής στα social media έλαβε διαστάσεις επιδημίας. Χωρίς ιερό και όσιο, τίποτα: οι εκλεκτοί του Θεού. Επαιξε ρόλο και ότι ο Σαββόπουλος ζούσε 60 χρόνια «με τον κόσμο», όπως γράφει στο βιβλίο του, άρα υπήρχαν εκεί έξω άπειρες φωτογραφίες και ιστορίες.

Διόλου περιέργως, στη λούμπα της αυτόματης αυτοπροβολής, πέρα από όσους θεωρούν τον εαυτό τους ένα αξιοπρόσεκτο και ψαγμένο άβαταρ των social media, που όλα τα σφάζει και όλα τα μαχαιρώνει (και φυσικά όλους τους σημαντικούς τούς γνώριζε), έπεσαν και οι πολιτικοί μας. «Ουδεμία έκπληξις», που θα έλεγε ο Σαββόπουλος. Πολλοί από τους πολιτικούς, βέβαια, δεν είχαν καμία ουσιαστική σχέση με τον τραγουδοποιό.

Και για πολλούς από αυτούς, βουλευτές, υπουργούς και πολιτευτάδες, ο Σαββόπουλος είχε περιγράψει με χιούμορ και ακρίβεια την κατάσταση πολύ πριν τα social media, στο τραγούδι του «Ο Πολιτευτής» (1976):

«Αυτά τα λόγια με σφίξανε σαν πένσα,
τα είπε χθες το βράδυ μια ψυχή
κι ένας φαλάκρας, απ’ έξω και από μέσα χαμογελούσε,
ναι, γιατί να σκοτιστεί.

Εκείνο που υψώνεται και σε εκμηδενίζει
είναι της καρδούλας μου το φως που ξεχειλίζει
και ό,τι σε γλιτώνει και σου δίνει την αιτία
είναι που χρειάζεται και η γραφειοκρατία».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News