Στην προσπάθειά του να εμφανιστεί ως ειρηνοποιός και να κερδίσει το Νομπέλ Ειρήνης, ο Ντόναλντ Τραμπ επισπεύδει μια συνάντηση με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, προσφέροντάς του πολιτικό κύρος χωρίς ουσιαστικά ανταλλάγματα. Η κίνηση αυτή, που θυμίζει ιστορικά λάθη του παρελθόντος, κινδυνεύει να υπονομεύσει την Ουκρανία και να ενισχύσει τη ρωσική στρατηγική.

Ο Ντόναλντ Τραμπ φαίνεται, για ακόμη μια φορά, να επιτρέπει στον Βλαντιμίρ Πούτιν να τον χειραγωγήσει. Η εμμονή του αμερικανού προέδρου με το Νoμπέλ, την οποία ο Μαξ Μπουτ, της Washington Post χαρακτηρίζει «ανθυγιεινή», τον ωθεί σε βιαστικές κινήσεις, με στόχο να εμφανιστεί ως ο άνθρωπος που έβαλε τέλος στον πόλεμο στην Ουκρανία. Η πιο πρόσφατη κίνηση είναι η προγραμματισμένη, πρόωρη σύνοδος κορυφής με τον ρώσο ηγέτη στην Αλάσκα· ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του πώς δεν πρέπει να διεξάγεται η διπλωματία.

Από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε την προεδρία, ο Τραμπ είχε υποσχεθεί ότι θα σταματήσει τον πόλεμο μέσα σε 24 ώρες, δείχνοντας να πιστεύει ότι ο Πούτιν θα τερμάτιζε την εισβολή του στη βάση της προσωπικής τους σχέσης. Στην αρχή προσπάθησε να πιέσει τον ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, φτάνοντας μάλιστα να τον επικρίνει δημόσια, στη διαβόητη συνάντηση στο Οβάλ Γραφείο. Οταν όμως ο Ζελένσκι αποδέχθηκε την ιδέα μιας προσωρινής εκεχειρίας, έγινε ξεκάθαρο στον Τραμπ ότι το πραγματικό εμπόδιο βρισκόταν στη Μόσχα.

Μέχρι τον Ιούνιο, η απογοήτευσή του με τον Πούτιν είχε γίνει πλέον φανερή. «Ο Πούτιν μας σερβίρει πολλά ψέματα, αν θέλετε την αλήθεια», είπε σε συνεδρίαση του υπουργικού του συμβουλίου.

«Είναι πάντα ευγενικός, αλλά αυτό δεν σημαίνει τίποτα». Αυτή η στροφή οδήγησε τον Τραμπ σε σπασμωδικές κινήσεις, γράφει η Post: απείλησε με βαριές δευτερογενείς κυρώσεις όσες χώρες συνεργάζονται με τη Ρωσία, αρχικά ορίζοντας προθεσμία για τις αρχές Σεπτεμβρίου και κατόπιν μεταφέροντάς την στις αρχές Αυγούστου. Στο ίδιο κλίμα, ανακοίνωσε σχέδιο για επιπλέον δασμούς 25% στην Ινδία, σύμμαχο-κλειδί των ΗΠΑ στην Ασία, επειδή αγοράζει και διυλίζει ρωσικό πετρέλαιο. Δεν έκανε., όμως, καμία αντίστοιχη κίνηση κατά της Κίνας, που αγοράζει πολύ μεγαλύτερες ποσότητες.

Οταν έφτασε η μέρα της προθεσμίας, αντί για νέες κυρώσεις, ο Τραμπ ανακοίνωσε μια «πολύ αναμενόμενη» συνάντηση με τον Πούτιν στην Αλάσκα. Παρά το γεγονός ότι μόλις πριν λίγες εβδομάδες μιλούσε για την αναξιοπιστία του ρώσου προέδρου, επανήλθε στην τακτική των φιλοφρονήσεων, λέγοντας ότι «ο πρόεδρος Πούτιν θέλει την ειρήνη».

Η συνάντηση αυτή φαίνεται να προέκυψε μετά από επίσκεψη του αμερικανού ειδικού απεσταλμένου, Στιβ Γουίτκοφ, στη Μόσχα. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Πούτιν πρότεινε την παραχώρηση από την Ουκρανία ολόκληρων των επαρχιών Λουχάνσκ και Ντονέτσκ, με αντάλλαγμα μια εκεχειρία. Υποτίθεται ότι η τελική ειρηνευτική συμφωνία θα ερχόταν αργότερα, όμως η εμπειρία δείχνει ότι η Ρωσία έχει παραβιάσει επανειλημμένα τέτοιες συμφωνίες. Στην πράξη, σημειώνει η Washington Post, «η πρόταση του Κρεμλίνου δεν είναι τίποτε άλλο από μια προσπάθεια να κατοχυρώσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων όσα δεν μπόρεσε να κερδίσει στο πεδίο της μάχης».

Ο Τραμπ μίλησε ακόμη και για «ανταλλαγή εδαφών», χωρίς να είναι ξεκάθαρο αν ο Πούτιν θα έδινε πίσω οποιαδήποτε κατεχόμενη περιοχή, όπως εδάφη στη Χερσώνα ή στη Ζαπορίζια. Επίσης, δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι η Μόσχα θα δεχόταν αξιόπιστες εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία, από τις ΗΠΑ ή την Ευρώπη, ως αντάλλαγμα για τέτοια παραχώρηση.

Η επιμονή του Πούτιν στο Ντονμπάς δεν είναι νέα. Από το 2014, η Ρωσία προσπαθεί να καταλάβει πλήρως την περιοχή, που περιλαμβάνει το Λουχάνσκ και το Ντονέτσκ. Παρότι έχει υπό τον έλεγχό της το μεγαλύτερο μέρος του Λουχάνσκ, στο Ντονέτσκ έχει προσκρούσει σε ισχυρή ουκρανική άμυνα, με κεντρικό άξονα πόλεις-φρούρια όπως το Κραματόρσκ και το Σλοβιάνσκ.

Αν ο Τραμπ αποδεχθεί την πρόταση του Πούτιν, τονίζει η Washington Post, το σκηνικό θα θυμίζει επικίνδυνα τη Συμφωνία του Μονάχου του 1938, όταν η Βρετανία παρέδωσε τη Σουδητία στον Χίτλερ χωρίς τη συγκατάθεση των Τσέχων, λαμβάνοντας μόνο ψεύτικες υποσχέσεις για «ειρήνη στην εποχή μας». Ο Νέβιλ Τσάμπερλεν είχε επιστρέψει στο Λονδίνο κραδαίνοντας τη συμφωνία και πανηγυρίζοντας την ειρήνη. Ο Γουίνστον Τσόρτσιλ είχε προειδοποιήσει τότε: «Διαλέξατε την ατίμωση και θα έχετε πόλεμο». Και επιβεβαιώθηκε απόλυτα…

Στην περίπτωση της Ουκρανίας, υπάρχει «απλώς» μια διαφορά: οι Ουκρανοί δύσκολα θα δεχθούν μια τέτοια «ειρήνη». Ο Ζελένσκι δήλωσε ξεκάθαρα ότι «οι Ουκρανοί δεν θα παραδώσουν τη γη τους στον κατακτητή». Η κοινή γνώμη, αν και κουρασμένη από τον πόλεμο, σε ποσοστό 78% απορρίπτει την παραχώρηση εδαφών που βρίσκονται υπό ουκρανικό έλεγχο.

«Με την επίσπευση της συνάντησης στην Αλάσκα, μια περιοχή που πούλησε η Ρωσία στις ΗΠΑ τον 19ο αιώνα, ο Τραμπ κινδυνεύει να προσφέρει στον Πούτιν πολιτική νομιμοποίηση χωρίς κανένα ουσιαστικό αντάλλαγμα», εξηγεί η Post.

Υπάρχει όμως και εναλλακτική στρατηγική. Αν πράγματι ο Τραμπ θέλει να παρουσιαστεί ως ειρηνοποιός, θα μπορούσε να κινηθεί πιο αποφασιστικά: να επιβάλει τις κυρώσεις που απείλησε, να προχωρήσει στη δέσμευση και μεταφορά ρωσικών περιουσιακών στοιχείων στην Ουκρανία και να ενισχύσει την αποστολή στρατιωτικής βοήθειας. Μια τέτοια σκληρή στάση, καταλήγει η Post, θα έστελνε σαφές μήνυμα στη Μόσχα και θα δημιουργούσε προοπτικές για ουσιαστικές διαπραγματεύσεις.

Αντί γι’ αυτό, όμως, ο πρώην πρόεδρος δείχνει να χάνει το όποιο διαπραγματευτικό πλεονέκτημα είχε αποκτήσει, επιτρέποντας στον Πούτιν να συνεχίζει ακάθεκτος την εισβολή.

Protagon Team

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News